SBT Lịch sử 11 Bài 10: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941)

Bài 1 trang 56 SBT Lịch sử 11: Hãy khoanh tròn chữ in hoa trước ý trả lời mà em cho là đúng.

1. Để khôi phục kinh tế sau cuộc nội chiến, tháng 3-1921 Lê-nin và Đảng Bônsêvích đã

A. ban hành sắc lệnh hòa bình và sắc lệnh ruộng đất.

B. ban hành Chính sách cộng sản thời chiến.

C. ban hành Chính sách kinh tế mới.

D. tiến hành cải cách chính phủ.

2. "NEP" là cụm từ viết tắt của

A. Chính sách cộng sản thời chiến.

B. Các kế hoạch 5 năm của Liên Xô từ năm 1921 đến năm 1941.

C. Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.

D. Chính sách kinh tế mới.

3. Nội dung cơ bản của Chính sách kinh tế mới mà nước Nga thực hiện là

A. Nhà nước Xô viết nắm độc quyền về kinh tế.

B. Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp, trưng thu lương thực thừa của nông dân.

C. Xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước.

D. Thi hành chế độ lao động cưỡng bức đối với mọi công dân.

4. Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết được thành lập vào

A. tháng 3-1921.                                  

B. tháng 12-1922.

C. tháng 3-1923.                                  

D. tháng 1-1924.

5. Nhiệm vụ trọng tâm trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô từ năm 1925 đến năm 1941 là

A. phát triển công nghiệp nhẹ.

B. phát triển công nghiệp quốc phòng,

C. công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa. 

D. phát triển giao thông vận tải.

6. Thành tựu lớn nhất của Liên Xô trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội từ năm 1921 đến năm 1941 là

A. đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng tăng lên.

B. hơn 60 triệu người dân Liên Xô đã thoát nạn mù chữ.

C. Liên Xô từ một nước nông nghiệp (chiếm 2/3 tổng sản phẩm kinh tế quốc dân) trở thành một nước công nghiệp, đứng đầu châu Âu và đứng thứ hai thế giới (sau Mĩ). 

D. hoàn thành công cuộc tập thể hóa nông nghiệp.

7. Nhân dân Liên Xô tạm ngừng công cuộc xây dựng đất nước trong khi đang tiến hành kế hoạch 5 năm lần thứ ba vì

A. Liên Xô đã hoàn thành công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội trước thời hạn.

B. các nước đế quốc bao vây, tấn công nên Liên Xô phải tiến hành cuộc chiến tranh giữ nước.

C. Liên Xô chuyển sang kế hoạch xây dựng chủ nghĩa xã hội dài hạn.

D. phát xít Đức tấn công Liên Xô (6-1941), nhân dân Liên Xô phải tiến hành cuộc chiến tranh vệ quốc.

Lời giải:

Câu 1

Trả lời:

Tháng 3-1921, Đảng Bônsêvích Nga quyết định thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP) do V.I Lê –nin đề xướng.

Chọn C

Câu 2

Trả lời:

Tháng 3-1921, Đảng Bônsêvích Nga quyết định thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP) do V.I Lê - nin đề xướng.

Chọn D

Câu 3

Trả lời:

Chính sách kinh tế mới là sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế do Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước.

Chọn C

Câu 4

Trả lời:

Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Lê-nin, Đại hội lần thứ nhất các Xô viết toàn Liên bang, diễn ra cuối tháng 12-1922, đã tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (gọi tắt là Liên Xô), gồm 4 nước Cộng hòa Xô viết đầu tiên là Nga, U-crai-na, Bê-lô-rút-xi-a và Ngoại Cáp-ca-dơ.

Chọn B

Câu 5

Trả lời:

Sau khi hoàn thành công cuộc khôi phục kinh tế, nhân dân Liên Xô bước vào thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội với nhiệm vụ trọng tâm là công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.

Chọn C

Câu 6

Trả lời: 

- Qua hai kế hoạch 5 năm, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, đưa Liên Xô từ một nước nông nghiệp lạc hậu trở thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa. 

- Liên Xô từ một nước nông nghiệp (chiếm 2/3 tổng sản phẩm kinh tế quốc dân) trở thành một nước công nghiệp, đứng đầu châu Âu và đứng thứ hai thế giới (sau Mĩ).

Chọn C

Câu 7

Trả lời:

Từ năm 1937, nhân dân Liên Xô tiếp tục thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ ba, nhưng công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội tạm thời bị gián đoạn bởi cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai mở đầu phát xít Đức tấn công Liên Xô (6-1941), nhân dân Liên Xô phải tiến hành cuộc chiến tranh vệ quốc.

Chọn D

Bài 2 trang 57 SBT Lịch sử 11: Điền thời gian vào bảng sau cho phù hợp với nội dung lịch sử về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô từ năm 1921 đến năm 1941.

Trả lời:

Bài 3 trang 58 SBT Lịch sử 11: Hãy điền chữ Đ vào ô trước câu đúng hoặc chữ S vào ô ☐ trước câu sai về nội dung Chính sách kinh tế mới do Lê-nin khởi xướng.

☐ Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa, thay thế bằng chế độ thu thuế lương thực. 

☐ Cấm nhân dân quyền tự do buôn bán, mở lại các chợ.

☐ Không cho phép tư nhân thuê hoặc xây dựng những xí nghiệp nhỏ.

☐ Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư kinh doanh ở Nga.

☐ Phần lớn các xí nghiệp chuyển sang hạch toán kinh tế, cải tiến chế độ tiền lương nhằm nâng cao năng suất lao động.

☐ Chính sách kinh tế mới là sự chuyển biến từ nền kinh tế Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt, sang nền kinh tế nhiều thành phần nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước.

Trả lời:

* Câu đúng là:

☒ Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa, thay thế bằng chế độ thu thuế lương thực. 

☒ Không cho phép tư nhân thuê hoặc xây dựng những xí nghiệp nhỏ.

☒ Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư kinh doanh ở Nga.

☒ Phần lớn các xí nghiệp chuyển sang hạch toán kinh tế, cải tiến chế độ tiền lương nhằm nâng cao năng suất lao động.

☒ Chính sách kinh tế mới là sự chuyển biến từ nền kinh tế Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt, sang nền kinh tế nhiều thành phần nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước.

* Câu sai là:

☒ Cấm nhân dân quyền tự do buôn bán, mở lại các chợ.

Bài 4 trang 58 SBT Lịch sử 11: Từ năm 1917 đến năm 1925, Lê-nin và Đảng Bônsêvích đã thực hiện chủ trương, biện pháp gì để xây dựng và củng cố Chính quyến Xô viết, bảo vệ thành quả cách mạng?

Trả lời:

* Hoàn cảnh lịch sử

- Sau 7 năm chiến tranh liên miên, nền kinh tế quốc dân bị tàn phá nghiêm trọng.

- Tình hình chính trị không ổn định. Các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá gây bạo loạn ở nhiều nơi.

- Chính sách cộng sản thời chiến đã lạc hậu kìm hãm nền kinh tế, khiến nhân dân bất bình.

- Nước Nga Xô viết lâm vào khủng hoảng.

- Tháng 3/1921 Đảng Bôn-sê-vích quyết định thực hiện Chính sách Kinh tế mới (NEP) do Lê-nin đề xướng.

* Nội dung

- Nông nghiệp: thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực, (ban hành thuế nông nghiệp).

- Công nghiệp:

+ Nhà nước khôi phục công nghiệp nặng.

+ Tư nhân xây dựng những xí nghiệp nhỏ, dưới 20 công nhân.

+ Khuyến khích nước ngoài đầu tư vào nước Nga.

+ Nhà nước nắm các ngành kinh tế chủ chốt.

- Thực chất là chuyển nền kinh tế do nhà nước độc quyền sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần do nhà nước kiểm soát, khôi phục lại nền kinh tế hàng hóa..

* Tác dụng - ý nghĩa

- Thúc đẩy kinh tế quốc dân chuyển biến rõ rệt, giúp nhân dân Xô Viết vượt qua khó khăn, hoàn thành khôi phục kinh tế.

- Là bài học đối với công cuộc xây dựng của một số nước xã hội chủ nghĩa.

Bài 5 trang 59 SBT Lịch sử 11: Hãy nêu những nét lớn về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô từ năm 1925 đến năm 1941?

Trả lời:

- Sau công cuộc khôi phục kinh tế Liên Xô vẫn là một nước nông nghiệp lạc hậu. Kinh tế bị bao vây, kỹ thuật, thiết bị lệ thuộc nước ngoài.

- Đảng Cộng sản đề ra nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.

- Mục đích: đưa Liên Xô trở thành một nước công nghiệp có những ngành công nghiệp chủ chốt.

- Biện pháp:

* Công nghiệp

+ Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.

+ Có mục tiêu cụ thể cho từng kế hoạch dài hạn, kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1928 - 1932) và kế hoạch 5 năm lần thứ hai (1933 - 1937).

- Kết quả: Năm 1937 sản lượng công nghiệp chiếm 77,4% tổng sản phẩm quốc dân.

* Nông nghiệp: ưu tiên tập thể hóa nông nghiệp, đưa 93% số nông hộ với 90% diện tích đất canh tác vào nền nông nghiệp tập thể hóa, có qui mô sản xuất lớn và cơ giới hoá.

* Văn hóa - giáo dục: thanh toán nạn mù chữ, phát triển mạng lưới giáo dục phổ thông, phổ cập tiểu học trong cả nước, phổ cập trung học cơ sở thành phố.

* Xã hội: cơ cấu giai cấp thay đổi xã hội chỉ còn 2 giai cấp lao động là công nhân, nông dân và trí thức xã hội chủ nghĩa.

- Từ năm 1937 Liên Xô tiếp tục thực hiện kế hoạch 5 năm lần ba, sang tháng 6/1941 Đức tấn công Liên Xô, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội bị gián đoạn.

=> Mặc dù còn có những hạn chế song công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô 1925 - 1941 vẫn đạt được những thành tựu to lớn, tạo nên những biến đổi nhiều mặt, có lợi cho nhân dân, xây dựng lại lực lượng vũ trang hùng mạnh để bảo vệ tổ quốc, giúp đỡ phong trào cách mạng thế giới

Bài 6 trang 60 SBT Lịch sử 11: Trình bày những nét chính về quan hệ ngoại giao của Liên Xô trong những năm 1922 - 1933?

Trả lời:

Quan hệ ngoại giao của Liên Xô những năm 1922 - 1923:

- Liên Xô đã từng bước xác lập quan hệ ngoại giao với một số nước láng giềng châu Á, châu Âu.

- Từng bước phá vỡ chính sách bao vây cô lập về kinh tế và ngoại giao của các nước đế quốc.

- Bằng những biện pháp đấu tranh kiên quyết và mềm dẻo, chỉ trong vòng 4 năm (1922 - 1925) Liên Xô đã được các cường quốc tư bản: Đức, Anh, Italia, Pháp, Nhật, lần lượt công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao.

- Thiết lập ngoại giao với 20 nước.

- Năm 1933, Mĩ công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Liên Xô. Đó là thắng lợi lớn của nền ngoại giao Xô viết, khẳng định uy tín của Liên Xô trên trường quốc tế.