Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Ngữ Văn chính thức (có đáp án)

568

Sáng ngày 28/6, tất cả thí sinh bắt đầu bước vào kì thi THPT năm 2023, môn thi đầu tiên là môn Ngữ Văn với thời gian là 120 phút .

Toptailieu.vn sưu tầm và giới thiệu Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Ngữ Văn chính thức (có đáp án) và hướng dẫn giải chi tiết để phụ huynh và học sinh tham khảo. 

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Ngữ Văn chính thức (có đáp án)

Trong đề thi này, phần Làm văn, câu 2 (05 điểm) có nội dung như sau:

Trong truyện ngắn "Vợ nhặt", nhà văn Kim Lân viết:

"Ngoài đình bỗng dội lên một hồi trống dồn dập, vội vã. Đàn quạ trên những cây gạo cao chót vót ngoài bãi chợ hốt hoảng bay vù lên, lượn thành từng đám bay vẫn trên nền trời như những đám mây đen.

Người con dâu khẽ thở dài, thị nói lí nhí trong miệng:

- Trống gì đấy, u nhỉ?

- Trống thúc thuế đấy. Đằng thì nó bắt giồng đay, đằng thì nó bắt đóng thuế. Giời đất này không chắc đã sống qua được đầu các con ạ… . Bà lão ngoảnh vội ra ngoài. Bà lão không dám để con dâu nhìn thấy bà khóc.

Người con dâu có vẻ lạ lắm, thị lẩm bẩm :

Ở đây vẫn phải đóng thuế cơ à ?

Im lặng một lúc thị lại tiếp :

- Trên mạn Thái Nguyên, Bắc Giang người ta không chịu đóng thuế nữa đầu. Người ta còn phá cả kho thóc của Nhật, chia cho người đói nữa đấy.

Tràng thần mặt ra nghĩ ngợi. Cái mặt to lớn bặm lại, khó đăm đăm. Miếng cám ngậm trong miệng hắn đã bã ra chát xít… Hắn đang nghĩ đến những người phá kho thóc Nhật.

Tràng hỏi vội trong miếng ăn :

- Việt Minh phải không ?

- Ừ, sao nhà biết ?

Tràng không trả lời. Trong ý nghĩ của hắn vụt hiện ra cảnh những người nghèo đói ầm ầm kéo nhau đi trên đê Sộp. Đằng trước có lá cờ đỏ to lắm.

Hôm ấy hắn láng máng nghe người ta nói họ là Việt Minh đấy. Họ đi cướp thóc đấy. Tràng không hiểu gì sợ quá, kéo vội xe thóc của Liên đoàn tắt cánh đồng đi lối khác.

À ra họ đi phá kho thóc chia cho người đói. Tự dưng hắn thấy ân hận, tiếc rẻ vẩn vơ, khó hiểu.

Ngoài đình tiếng trống thúc thuế vẫn dồn dập. Mẹ và vợ Tràng đã buông đũa đứng dậy.

Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới…"

Anh /chị hãy phân tích đoạn trích trên, từ đó nhận xét cách nhìn cuộc sống của nhà văn Kim Lân được thể hiện qua đoạn trích.

 

Đề Văn thi tốt nghiệp THPT 2023

ĐÁP ÁN THAM KHẢO

PHẦN CÂU NỘI DUNG Điểm
I ĐỌC HIỂU 0.5
1 Thể thơ: Tự do  
2 Hình ảnh, từ ngữ miêu tả cơn giông mùa hè: "Tiếng sấm", "gió", "cát", "lá", "đá"  
3

- Biện pháp so sánh: "mưa ròng ròng" - "triệu ngón tay"

Tác dụng

- Nội dung: Nhấn mạnh, làm nổi bật hình ảnh "mưa". Thông qua hình ảnh "triệu ngón tay", nhà thờ giúp người đọc hình dung rõ hơn, cụ thể hơn về "mưa"

- Nghệ thuật: Làm cho câu văn trở nên sinh động, gợi hình, gợi cảm thu hút người đọc, người nghe

 
4

Học sinh đưa ra ý kiến riêng của mình, có thể đồng tình hoặc không đồng tình, đồng tình một phần

Học sinh lí giải hợp lý và thuyết phục

Gợi ý

- "Cơn giông của riêng mình" có thể hiểu là những khó khăn, thử thách mà bản thân phải đối mặt trên con đường kiếm tìm hạnh phúc của bản thân

- Bài học:

+ Đứng trước những gian nan, thử thách thì bản thân ko đc khuất phục, không đc từ bỏ mà phải cố gắng để tìm ra giải pháp vượt qua những khó khăn kia

+ Phải sáng suốt trong từng quyết định của bản thân. Cần bình tĩnh, cân bằng cảm xúc của mình, suy nghĩ chín chắn trước khi đưa ra quyết định

 

 
II LÀM VĂN  
  Viết đoạn văn về trình bày suy nghĩ của bản thân về sự cân bằng của cảm xúc  

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn

Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.

 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: sự cần thiết phải trân trọng cuộc sống mỗi ngày

 

c. Triển khai vấn đề nghị luận

Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ suy nghĩ của bản thân về sự cần thiết phải trân trọng cuộc sống mỗi ngày

Có thể triển khai theo hướng:

Giải thích vấn đề: Cảm xúc là gì? Cân bằng cảm xúc là gì?

- Cảm xúc là những phản ứng, sự rung động và thay đổi của con người trước những tác động từ bên ngoài. Cảm xúc bao gồm một loạt các thay đổi đột ngột trong các cảm giác bên trong dẫn đến các phản ứng hành vi cá nhân trong một khoảng thời gian ngắn.

- Cân bằng cảm xúc là cá nhân nhận thức, xử lý và điều chỉnh được cảm xúc một cách chính xác và hiệu quả.

Biểu hiện: Người biết cân bằng cảm xúc là người  khó bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh, giữ được sức khoẻ tinh thần tốt, điều khiển được cảm xúc và hành vi của mình chuẩn mực, không dễ dàng kích động, tiêu cực, không hưng phấn quá mức.

Bàn luận: Vì sao cân bằng cảm xúc là điều cần thiết trong cuộc sống?

- Cân bằng cảm xúc giúp chúng ta bình tĩnh trước những biến động về mặt tinh thần, tự tin vượt qua các tình huống khác nhau.

- Giúp cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần.

- Người có cảm xúc cân bằng sẽ tự tin, có khả năng giải quyết xung đột, có khả năng lãnh đạo và trở thành người thành công trong cuộc sống.

- Xây dựng, cải thiện mối quan hệ giữa con người với con người trở nên gắn kết, tốt đẹp hơn, hạn chế xung đột, mâu thuẫn

Phản đề, mở rộng vấn đề:

- Lên án những hiện tượng, cá nhân để cảm xúc chi phối mạnh mẽ, không cân bằng được cảm xúc cá nhân, dễ dàng bị kích động, gây ra những hành vi tiêu cực trong xã hội.

- Biết cân bằng cảm xúc không đồng nghĩa với việc thờ ơ, lãnh đạm trước những biến cố, sự việc xảy ra trong cuộc sống...

Liên hệ, rút ra bài học bản thân...

 

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

 

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

 
2 Phân tích đoạn kết Vợ nhặt  

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.

 
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận  

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:

 

*Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm

- Kim Lân là cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Các sáng tác của ông thiên về chủ đề nông  thôn và người nông dân nghèo với ngòi bút phân tích tâm lý nhân vật tài tình.

- Vợ nhặt là một trong những tác phẩm xuất sắc của Kim Lân viết trong bối cảnh nạn đói năm 1945. Tác phẩm  đã ngợi ca giá trị tình thần của con người ngay trên bờ vực cái chết.

- Khái quát vấn đề: Phân tích đoạn trích trên. Từ đó nhận xét sự mới mẻ của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người nông dân trước cách mạng tháng Tám.

 

Phân tích đoạn trích. 

* Vị trí đoạn trích: Đoạn trích nằm ở phần cuối cùng của tác phẩm. Trong bữa cơm đón nàng dâu mới và sự mở đầu cho lối thoát của người nông dân.

* Phân tích:

- Đoạn trích thể hiện niềm tin vào tương lai của nhân vật Thị: Thị đã đưa đến những thông tin mang tính chất  như định hướng để mở ra lối thoát.

- Đoạn trích đã cho thấy khát vọng đổi đời của nhân vật Tràng.

+ Tràng quan tâm đến những chuyện ngoài xã hội: mạn Thái Nguyên Bắc Giang không đóng thuê mà còn phá  kho thóc Nhật cha cho người đói. 4

- Tràng bắt đầu nghĩ ngợi, nhớ lại rồi ân hận, tiếc rẻ khi trong một lần đi kéo xe thóc cho liên đoàn vì thấy  Việt Minh đã lén đi đường khác.

+ Hình ảnh đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới lẩn khuất, ẩn hiện trong trí óc Tràng. Hình ảnh lá cờ chính là tín hiệu cho tương lai tươi sáng.

=> Người đọc tin tưởng Tràng sẽ đi theo Việt minh, theo cách mạng.

Nhận xét: Sự mới mẻ của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người nông dân trước cách mạng tháng Tám.

- Trước cách mạng, khi viết về đề tài người nông dân ta chỉ thấy họ là những kẻ gàn dở không lối thoát. Nhưng  sau cách mạng Kim Lân đã cho chúng ta thấy những vẻ đẹp đáng tân trọng của họ.

+ Họ giàu tình yêu thương, trước cái đói thê thảm, đứng giữa bờ vực của sự sống và cái chết, người nông dân  vẫn lựa chọn tình yêu thương.

+ Họ cũng có khát vọng đổi đời và có niềm tin vào sự đổi đời đó.

+ Chi tiết cuối bài đã cho thấy ánh sáng cho sự giải thoát của người nông dân.

 

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

 

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Xem thêm các môn còn lại:

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Toán chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Tiếng Anh chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Hóa học chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Lịch sử chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Sinh học chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Vật lí chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn GDCD chính thức (có đáp án)

Đề thi tốt nghiệp THPT 2023 môn Địa lí chính thức (có đáp án)

Đánh giá

0

0 đánh giá