Mở đầu trang 82 KHTN 7: Nêu một số ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng mà em quan sát được trong thực tế

Phương pháp giải:

Liên hệ thực tế

Lời giải:

+ Khi nhìn xuống mặt nước ta nhìn thấy ảnh của mình dưới mặt nước

+ Khi soi gương ta nhìn thấy ảnh của mình trong gương

Câu hỏi thảo luận 1 trang 82 KHTN 7: Nêu một số ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng mà em quan sát được trong thực tế.

Lời giải: 

Ví dụ: 

- soi gương.

- bóng hồ Gươm in trên mặt nước (lúc nước phẳng lặng).

Luyện tập trang 83 KHTN 7: Ban đêm, ta không thể đọc sách trong một căn phòng tối. Chỉ khi bật đèn lên, ta mới có thể nhìn thấy trang sách. Vì sao?

Lời giải:
Vào ban đêm, không có một ánh sáng nào chiếu đến trang sách nên không thể nhìn thấy được. Khi bật đèn, ánh sáng của đèn chiếu vào sách, ánh sáng đó hắt lại truyền đến mắt ta, khi đó ta mới có thể nhìn thấy trang sách được.

Câu hỏi thảo luận 2 trang 84 KHTN 7: Từ kết quả thí nghiệm, hãy nêu nhận xét về:

a) mặt phẳng chứa tia sáng phản xạ.

b) mối liên hệ giữa góc phản xạ i’ và góc tới i.

Phương pháp giải:

Làm thí nghiệm

Lời giải:

a) Từ kết quả thí nghiệm, ta thấy tia phản xạ thuộc mặt phẳng chứa tia tới.

b) Mối liên hệ giữa góc phản xạ i’ và góc tới i là: i = i’.

Luyện tập trang 84 KHTN 7: Vẽ các tia sáng phản xạ trong mỗi hình dưới đây.

Phương pháp giải:

Cách vẽ tia sáng phản xạ:

+ Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới

+ Góc phản xạ bằng góc tới: i’ = i

Lời giải:

Câu hỏi thảo luận 3 trang 84 KHTN 7: Ảnh của cảnh vật trên mặt hồ trong hai trường hợp ở Hình 16.4 khác nhau thế nào?

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh

Lời giải:

Ảnh ở hình 16.4a nhìn rõ nét hơn ảnh ở hình 16.4b

Câu hỏi thảo luận 4 trang 85 KHTN 7: Nêu nhận xét về hướng của các tia sáng phản xạ trong Hình 16.5a và 16.5b. Giải thích vì sao có sự khác nhau đó.

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh

Lời giải:

Hình 16.5a, các tia sáng phản xạ song song nhau, có chiều hướng từ dưới lên trên

Hình 16.5b, các tia sáng phản xạ hướng về nhiều phía khác nhau.

Sở dĩ có sự khác nhau đó là do bề mặt các tia sáng chiếu tới khác nhau

Vận dụng trang 85 KHTN 7:Một học sinh cho rằng: “Trong hiện tượng phản xạ khuếch tán, sở dĩ ta không nhìn thấy ảnh của vật là do hiện tượng này không tuân theo đúng định luật phản xạ ánh sáng”.

Theo em, nhận định đó đúng hay sai?

Phương pháp giải:

Định luật phản xạ ánh sáng:

+ Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới

+ Góc phản xạ bằng góc tới: i’ = i.

Lời giải:

Nhận định của bạn học sinh này sai, trong hiện tượng phản xạ khuếch tán, hai điều kiện của định luật phản ánh sáng vẫn thảo mãn. Sở dĩ ta không nhìn thấy ảnh của vật là do bề mặt ánh sáng chiếu tới không bằng phẳng.

Bài tập trang 85 KHTN 7

Bài tập 1 trang 85 KHTN 7: Hiện tượng nào dưới đây là kết quả của hiện tượng phản xạ ánh sáng?

A. Mắt nhìn thấy các vật phía sau tấm kính.

B. Mắt đặt ngoài không khí nhìn thấy con cá trong bể nước.

C. Mắt nhìn thấy bóng cây trên sân trường.

D. Mắt nhìn thấy hình ảnh bầu trời dưới hồ nước.

Phương pháp giải:

Hiện tượng ánh sáng bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp một bề mặt nhẵn bóng gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng.

Lời giải:

Hồ nước được coi như bề mặt nhẵn bóng nên đáp án D đúng

Chọn D.

Bài tập 2 trang 85 KHTN 7: Trong hai hình dưới đây, hãy chỉ ra đâu là sự phản xạ, đâu là sự phản xạ khuếch tán. Giải thích.

Phương pháp giải:

+ Sự phản xạ ánh sáng xảy ra khi ánh sáng chiếu tới bề mặt nhẵn bóng được gọi là phản xạ

+ Sự phản xạ ánh sáng xảy ra khi ánh sáng chiếu tới bề mặt gồ ghề, thô ráp được gọi là phản xạ khuếch tán

Lời giải:

Hình a là sự phản xạ khuếch tán vì bề mặt ánh sáng chiếu tới không bằng phẳng, không nhìn rõ hình.

Hình b là sự phản xạ vì bề mặt ánh sáng chiếu tới bằng phẳng, nhìn thấy hình rõ nét.