Trong bài tập nhận biết và phân biệt các dung dịch muối ta thường gặp một số muối amoni như NH₄NO₃; NH₄Cl; NH₄HSO₄; NH₄HCO₃; (NH₄)₂SO₄;..Bài viết dưới đây sẽ giúp em nhận biết các muối amoni (hay gốc ).

Cách nhận biết dung dịch muối amoni

 I. Cách nhận biết muối amoni

- Để nhận biết muối amoni ta sử dụng dung dịch bazơ (OH^-), ví dụ như NaOH, KOH … Phản ứng sẽ cho khí có mùi khai.

+ Tổng quát: NH₄⁺ + OH^- → NH₃↑ + H₂O

+ Hiện tượng: Khí có mùi khai thoát ra.

+ Một số phương trình hóa học minh họa:

NH₄Cl + NaOH → NaCl + NH₃↑+ H₂O

(NH₄)₂SO₄ + 2KOH → K₂SO₄ + 2NH₃↑+ 2H₂O

II. Mở rộng

- Nếu các dung dịch đem nhận biết đều là các muối amoni, ta cần dựa vào phản ứng đặc trưng của các anion trong dung dịch để nhận biết.

Ví dụ: Phân biệt hai muối NH₄NO₃ và NH₄HCO₃ ta có thể dùng dung dịch Ba(OH)₂

NH₄NO₃ phản ứng với Ba(OH)₂ tạo ra khí có mùi khai.

2NH₄NO₃+ Ba(OH)₂  → Ba(NO₃)₂ + 2NH₃↑+ 2H₂O

NH₄HCO₃phản ứng với Ba(OH)₂ ngoài tạo ra khí có mùi khai còn xuất hiện kết tủa trắng

NH₄HCO₃+ Ba(OH)₂  → BaCO₃↓ + NH₃↑+ H₂O

III. Bài tập nhận biết muối amoni

Câu 1: Để phân biệt các dung dịch hóa chất riêng biệt KOH, (NH₄)₂SO₄, Na₂SO₄ người ta có thể dùng hóa chất nào sau đây?

A.Dung dịch BaCl₂

B.Dung dịch Ba(OH)₂

C.Dung dịch AgNO₃

D.Dung dịch NaOH.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Trích mẫu thử của mỗi dung dịch ra từng ống nghiệm có đánh số.

Nhỏ dung dịch Ba(OH)₂ và từng mẫu thử

- Xuất hiện kết tủa trắng thì đó là Na₂SO₄

Ba(OH)₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓+ 2NaOH

- Xuất hiện kết tủa trắng đồng thời có khí mùi khai thoát ra thì đó là (NH₄)₂SO₄

(NH₄)₂SO₄+ Ba(OH)₂  → BaSO₄↓ + 2NH₃↑+ 2H₂O

- Không thấy hiện tượng gì là KOH

Câu 2: Chỉ dùng dung dịch nào dưới đây để phân biệt các dung dịch mất nhãn không màu: NH₄NO₃, NaCl, (NH₄)₂SO₄, Mg(NO₃)₂, FeCl₂ ?

A.BaCl₂

B.NaOH

C.AgNO₃

D.Ba(OH)₂

Hướng dẫn giải

Đáp án D

- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng.

- Sử dụng dung dịch Ba(OH)₂

+ Có khí mùi khai bay ra: NH₄NO₃

2NH₄NO₃  + Ba(OH)₂ → Ba(NO₃)₂ + 2NH₃↑ + 2H₂O

+ Có khí mùi khai bay ra đồng thời có kết tủa trắng

(NH₄)₂SO₄+ Ba(OH)₂  → BaSO_{4↓ trắng} + 2NH₃↑+ 2H₂O

+ Xuất hiện kết tủa trắng: Mg(NO₃)₂

Mg(NO₃)₂  + Ba(OH)₂  → Ba(NO₃)₂ + Mg(OH)_{2↓ trắng} 

+ Xuất hiện kết tủa trắng xanh: FeCl₂

FeCl₂ + Ba(OH)₂ → BaCl₂ + Fe(OH)_{2 ↓trắng xanh}

+ Không có hiện tượng gì: NaCl