Canxi oxit có công thức hóa học là CaO hay thường được gọi vôi sống. Canxi oxit thuộc loại oxit bazơ. Hằng năm, trên thế giới sản xuất hàng trăm triệu tấn CaO. Điều này cho thấy ứng dụng của CaO rất rộng rãi. Vậy CaO có những ứng dụng gì? Nhận biết CaO trong các bài tập nhận biết ra sao? Để có câu trả lời, các em hãy đọc ngay bài viết sau đây.

Cách nhận biết CaO Cách nhận biết CaO 

I. Cách nhận biết CaO

- Đặc điểm: CaO là chất rắn, màu trắng, tan trong nước.

- Cách nhận biết: Hòa tan chất rắn vào nước, sau đó cho tiếp mẩu quỳ tím vào hỗn hợp sau phản ứng.

- Hiện tượng: Phản ứng tỏa nhiệt, sinh ra chất rắn màu trắng ít tan trong nước. Phần dung dịch sau phản ứng làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.

- Phương trình hóa học: 

CaO + H₂O → Ca(OH)₂ (phản ứng vôi tôi)

- Chú ý:

* Nếu cho nhận biết hỗn hợp oxit, trong đó có CaO và oxit của kim loại kiềm thì dung dịch thu được sau khi hòa tan oxit vào nước, ta sục thêm khí CO₂ hoặc SO₂.

+ Xuất hiện kết tủa trắng: Ca(OH)₂ hay chất ban đầu là CaO

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Ca(OH)₂ + SO₂ → CaSO₃↓ + H₂O

+ Không hiện tượng: hiđroxit của kim loại kiềm hay chất ban đầu là oxit của kim loại kiềm.

* CaO tác dụng với dung dịch axit HCl, phản ứng tỏa nhiệt.

CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

II. Mở rộng

- CaO là một trong những loại nguyên liệu trong ngành xây dựng, công nghiệp sản xuất gạch silicat, thủy tinh, gốm.

- Ngoài ra, canxi oxit còn được dùng để khử chua đất trồng trọt, xử lý nước thải công nghiêp, sát trùng, diệt nấm, khử độc môi trường,…

III. Bài tập nhận biết CaO

Bài 1: Bằng phương pháp hóa học nào có thể nhận biết hai chất rắn màu trắng CaO và Na₂O? Viết phương trình hóa học minh họa.

Hướng dẫn giải:

- Lấy mẫu thử vào ống nghiệm và đánh số thứ tự tương ứng.

- Nhỏ vài ml nước vào các ống nghiệm và lắc đều:

+ Chất rắn tan hoàn toàn, dung dịch trong suốt: Na₂O

Na₂O + H₂O → 2NaOH

+ Chất rắn tan, sinh ra chất màu trắng ít tan trong nước: CaO

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

+ H₂O

Lưu ý: Ca(OH)₂ là chất ít tan trong nước. Phần tan trong nước gọi là dung dịch nước vôi trong.

Bài 2: Hãy nhận biết hai chất rắn màu trắng sau: CaO, CaCO₃ bằng phương pháp hóa học? Viết phương trình hóa học minh họa.

Hướng dẫn giải:

- Lấy mẫu thử vào các ống nghiệm và đánh số tương ứng.

- Nhỏ vài giọt dung dịch HCl vào các ống nghiệm, hiện tượng:

+ Chất rắn tan ra, có khí bay lên: CaCO₃

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂↑ + H₂O

+ Chất rắn tan ra, phản ứng tỏa nhiệt.

CaO + 2HCl → CaCl₂