Ankađien là loại hiđrocacbon không no có hai liên kết đôi C=C. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn sử dụng thuốc thử phù hợp để nhận biết ankađien

Cách nhận biết ankađien

I. Cách nhận biết ankađien

- Để nhận biết ankađien ta sử dụng dung dịch brom (Br₂) hoặc dung dịch thuốc tím (KMnO₄). 

- Nhận biết anken bằng dung dịch brom

+ Tổng quát:

Cộng phá vỡ 1 liên kết đôi: C_nH_2n-2 + Br₂ → C_nH_2n-2Br₂ (n ≥ 3)

Cộng đồng thời vào hai liên kết đôi: C_nH_2n-2 + 2Br₂ → C_nH_2n-2Br₄ (n ≥ 3)

+ Hiện tượng: Khi ankđien phản ứng với dung dịch brom ở nhiệt độ thường thấy màu nâu đỏ của dung dịch brom nhạt dần, nếu ankđien dư dung dịch mất màu.

+ Phương trình hóa học minh họa:

Cộng 1,2: CH₂=CH-CH=CH₂ + Br₂ CH₂=CH-CHBr-CH₂Br 

Cộng 1,4: CH₂=CH-CH=CH₂ + Br₂ CH₂Br-CH=CH-CH₂Br

Cộng đồng thời vào hai liên kết đôi: 

CH₂=CH-CH=CH₂ + 2Br₂ → CH₂Br-CHBr-CHBr-CH₂Br

+ Giải thích:  Phản ứng xảy ra do dung dịch brom tham gia phản ứng cộng ̣̣(phá vỡ liên kết  π  trong ankđien).

- Nhận biết ankđien bằng dung dịch KMnO₄

Tương tự như anken và ankin, ankađien cũng làm mất màu dung dịch KMnO₄ ở nhiệt độ thường.

II. Mở rộng:

Một số ankađien thường gặp:

CH₂=C=CH₂propađien (anlen)

CH₂=C=CH-CH₃buta-1,2-đien.

CH₂=CH-CH=CH₂buta-1,3-đien (butađien)

CH₂=C(CH₃)-CH=CH₂2-metylbuta-1,3-đien(isopren)

III. Bài tập nhận biết ankađien

Bài 1: Hóa chất nào sau đây có thể dùng để phân biệt 2 khí butan và buta-1,3-đien đựng trong hai bình mất nhãn.

A. Nước brom.

B. Dung dịch Ba(OH)₂.

C. AgNO₃/NH₃.

D. Cu(OH)₂/OH^-

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Để phân biệt butan và buta-1,3-đien ta dẫn lần lượt từng khí qua dung dịch nước brom. 

- Khí làm nhạt màu nước brom là buta-1,3- đien.

CH₂=CH-CH=CH₂ + 2Br₂ → CH₂Br-CHBr-CHBr-CH₂Br

- Khí không làm nhạt màu nước brom là butan.

Bài 2: Bằng phương pháp hóa học hãy phân biệt: Propan, buta-1,2- đien, propin

Hướng dẫn giải

Dẫn các khí vào dung dịch AgNO₃/NH₃. 

+ Chất khí phản ứng với AgNO₃/NH₃ cho kết tủa vàng là propin

CH ≡ C-CH₃+ AgNO₃ + NH₃ → CAg ≡ C-CH₃↓_vàng + NH₄NO₃.

+ Không có hiện tượng gì là propan và buta-1,2-đien.

- Dẫn hai khí còn lại vào dung dịch brom.

+ Khí làm nhạt màu brom là buta-1,2-đien.

CH₂=C=CH-CH₃ + 2Br₂ → CH₂Br-CBr₂-CHBr-CH₃

+ Không có hiện tượng gì là butan.