Với công thức xác định số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ Hóa học lớp 11 chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng nhớ toàn bộ các công thức xác định số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ từ đó biết cách làm bài tập Hóa học 11. Mời các bạn đón xem:

Công thức xác định số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ hay nhất – Hóa học lớp 11

Có nhiều bài toán hữu cơ đã cho ta biết đặc điểm về cấu tạo phân tử của chất như: nhóm chức, mạch no, hay không no, …tức là ta đã xác định được dạng công thức phân tử tổng quát. Từ đó, ta chỉ cần xác định số nguyên tử của 1 nguyên tố (thường là C) là đã xác định được công thức phân tử. Bài viết dưới đây, nếu một số cách tính số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ.

1. Công thức xác định số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ

* Dựa vào thành phần % khối lượng các nguyên tố

- Giả sử chất hữu cơ có công thức phân tử dạng  C_xH_yO_z

Ta có tỉ lệ:

$\begin{array}{l}\frac{M}{100}=\frac{12.x}{\%C}=\frac{1.y}{\%H}=\frac{16.z}{\%O}\\ \Rightarrow x=\frac{M.\%C}{12.100};y=\frac{M.\%H}{1.100};z=\frac{M.\%O}{16.100}\end{array}$

* Tính trực tiếp theo khối lượng sản phẩm cháy

 $\begin{array}{l}{C}_x{H}_y{O}_z +\left(x+\frac{y}{4}–\frac{z}{2}\right)O_2 \to xC{O}_{2 }+\frac{y}{2}{H}_{2}O \\ 1mol xmol \frac{y}{2}mol\\ n_A n_{C{O}_2 } n_{H_{2}O}\end{array}$

  $\Rightarrow x=\frac{n_{C{O}_2}}{n_A};y=\frac{2n_{H_{2}O}}{n_A}$    

2. Bài tập minh họa

Câu 1: Phân tích nguyên tố 1 hợp chất hữu cơ A cho kết quả: 70,97 % C , 10,15 % H còn lại là O . Biết hợp chất A có phân tử khối là 340 đvC. Xác định số nguyên tử C có trong công thức phân tử của A là:

A. 15

B. 18

C. 20

D. 22

Hướng dẫn

Đặt công thức phân tử của hợp chất hữu cơ A là C_xH_yO_z 

Ta có:

$\begin{array}{l}\frac{340}{100}=\frac{12x}{\%C}\Rightarrow \frac{340}{100}=\frac{12x}{70,97}\\ \Rightarrow x=20\end{array}$

Đáp án C

Câu 2: Kết quả phân tích nguyên tố hợp chất X cho biết %m_C = 54,54% ; %mH = 9,09% còn lại là oxi. Tỉ khối hơi của X so với CO₂ bằng 2. Công thức phân tử của X là

A. C₅H₁₂O   

B. C₂H₄O   

C. C₃H₄O₃   

D. C₄H₈O₂.

Hướng dẫn

Gọi công thức phân tử là: C_xH_yO_z

M_X = 88

%m_O = 100%-54,54%-9,09%=36,37%

$\begin{array}{l}x=\frac{M.\%C}{12.100}=\frac{\mathrm{88.54.54}}{12.100}=4\\ y=\frac{M.\%H}{1.100}=\frac{88.9,09}{1.100}=8\\ z=\frac{M.\%O}{16.100}=\frac{88.36,37}{16.100}=2\end{array}$

⇒ Công thức phân tử của X: C₄H₈O₂

Đáp án D

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một hợp chất hữu cơ X có dạng C_nH_2n+2 thu được 6,72 lít khí CO₂ và m gam nước. Công thức phân tử của X là:

A. CH₄

B. C₂H₆

C. C₃H₈

D. C₄H₁₀

Hướng dẫn

$n_{C{O}_2}=0,3mol\Rightarrow n=\frac{n_{C{O}_2}}{n_X}=3$

Vậy công thức phân tử của X là C₃H₈

Đáp án C