Bài viết Công thức tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức hay nhất, chi tiết với bài tập minh họa có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững Công thức tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức từ đó biết cách làm bài tập về tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức.

Công thức tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức hay nhất

Một trong những bài toán hay gặp về ancol là bài toán tách nước thu được ete. Vậy khi tách nước từ hỗn hợp n ancol đơn chức, ta được bao nhiêu ete? Có công thức nào tính nhanh được số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức?

1. Công thức tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức 

Phản ứng tách nước tạo ete của ancol thường chỉ áp dụng với ancol đơn chức. Phản ứng xảy ra khi đun nóng ancol hoặc hỗn hợp ancol với H₂SO₄ đặc, đun nóng đến 140.

Phương trình tổng quát:

Số ete tạo bởi hỗn hợp n ancol đơn chức là:

2. Bạn nên biết

- Nếu tách nước thu được các ete có số mol bằng nhau thì các ancol tham gia phản ứng cũng có số mol bằng nhau và  .

3. Mở rộng 

- Có thể dựa vào tỉ khối của sản phẩm so với ancol (d) để xác định hướng tách nước của ancol:

+ Nếu d < 1 → ancol tách nước tạo anken.

+ Nếu d > 1 → ancol tách nước tạo ete.

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Đun nóng 26,56 gam hỗn hợp X gồm 3 ancol đều no, mạch hở, đơn chức với H₂SO₄ đặc, ở 140, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 22,24 gam hỗn hợp 6 este có số mol bằng nhau. Biết trong các este tạo thành có 3 ete có phân tử khối bằng nhau. Công thức cấu tạo thu gọn của các ancol là

    A. C₂H₅OH, CH₃CH₂CH₂OH, CH₃CH₂CH₂CH₂OH.

    B. CH₃OH, CH₃CH₂OH, (CH₃)₂CHOH.

    C. CH₃OH, CH₃CH₂CH₂OH, (CH₃)₂CHOH.

    D. C₂H₅OH, CH₃CH₂CH₂OH, (CH₃)₂CHOH.

Hướng dẫn giải

Bảo toàn khối lượng ta có:

Các ete có số mol bằng nhau  3 ancol có số mol bằng nhau 

→ n_{1 ancol} = 0,16 mol

Có 3 ete có khối lượng phân tử bằng nhau  có 2 ancol là đồng phân

Ta có 0,16M_A + 0,32M_B = 26,25 → M_A + 2M_B = 16 → M_A = 46 và M_B = 60

 2 ancol là C₂H₅OH và C₃H₇OH

Đáp án D

Câu 2: Đun nóng hỗn hợp n ancol đơn chức khác nhau với H₂SO₄ đặc ở 140 thì số ete thu được tối đa là

Hướng dẫn giải

Khi đun nóng hỗn hợp n ancol đơn chức khác nhau với H₂SO₄ đặc ở 140 thì số ete thu được tối đa là 

Đáp án  A

Câu 3: Đun nóng hỗn hợp hai ancol đơn chức mạch hở với H₂SO₄ đặc thu hỗn hợp các ete. Lấy 7,2 g một trong các ete đem đốt cháy hoàn toàn thu 8,96 lít CO₂ (đktc) và 7,2 g H₂O. Hai ancol đó là

A. CH₃OH, CH₂=CH-CH₂-OH                            

B. C₂H₅OH, CH₂=CH-CH₂-OH

C. CH₃OH. C₃H₇OH                                           

D. C₂H₅OH, C₃H₇OH

Hướng dẫn giải

Ta có: 

  → ete không no có một nối đôi, đơn chức → hỗn hợp ban đầu gồm 1 ancol no, mạch hở và 1 ancol không no có một nối đôi, mạch hở.(1)

Bảo toàn khối lượng ete:

Từ (1), (2) Công thức hai ancol tách nước tạo ete là CH₃OH và 

CH₂ = CH – CH₂ - OH. 

Đáp án A