Bài viết Công thức xác định số nhóm chức ancol hay nhất, chi tiết với bài tập minh họa có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững Công thức xác định số nhóm chức ancol từ đó biết cách làm bài tập về xác định số nhóm chức ancol.

Công thức xác định số nhóm chức ancol hay nhất

Khi xác định công thức phân tử của ancol nhiều bạn thường quên không xác định số nhóm chức ancol dẫn đến làm sai. Bài viết dưới đây, sẽ giúp các bạn nắm bắt được cách xác định số nhóm chức ancol trong một số dạng bài tập.

1. Công thức xác định số nhóm chức ancol

Ancol  là hợp chất hữu cơ trong phân tử có chứa nhóm -OH liên kết với nguyên tử cacbon no của gốc hiđrocacbon.

a) Phản ứng thế H linh động bằng kim loại Na

Phương trình tổng quát:

Số nhóm -OH 

Phương pháp giải

+ Xác định số nhóm -OH

+ 

+ Bảo toàn khối lượng: 

b) Phản ứng cháy của ancol

- Nếu đốt cháy ancol no, mạch hở có công thức chung là C_nH_{2n + 2}O_x

Nhận thấy: 

Phương pháp giải:

+

+ Bảo toàn nguyên tố O: 

→ Số nhóm OH 

2. Bạn nên biết

- Khi cho hỗn hợp ancol và nước phản ứng với Na có các phương trình hóa học xảy ra như sau:

2H₂O + 2N_a → 2NaOH + H₂

2ROH + 2Na → 2RONa + H₂

- Thực tế phản ứng giữa Na với ancol lẫn nước nổ mạnh, do đó học sinh tuyệt đối không thử thí nghiệm này.

3. Bài tập minh họa

Câu 1: Cho 6,9g một ancol đơn chức vào bình đựng Na dư, sau phản ứng kết thúc thấy khối lượng bình tăng 6,75 gam. Công thức phân tử của ancol là:

A. CH₃OH                        

B. C₂H₅OH                    

C. C₃H₇OH                  

D. C₄H₉OH

Hướng dẫn giải

Phương trình hóa học

Công thức phân tử của ancol là C₂H₅OH

Đáp án B

Câu 2: Cho 0,05mol một ancol no, mạch hở tác dụng Na vừa đủ thu được 1,12 lít khí H₂(đtkc).  Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 6 gam chất rắn. Số công thức cấu tạo của X thỏa mãn là:

A. 1                                    

B. 2                               

C. 3                              

D. 4

Hướng dẫn giải

Số nhóm -OH của ancol = 

Gọi công thức của ancol có dạng R(OH)₂

Phương trình hóa học:

Chất rắn thu được là R(ONa)₂ 

Công thức phân tử của X là C₃H₆O₂.

→ Công thức cấu tạo thỏa mãn:

CH₃ - CH(OH) - CH₂ - OH

OH - CH₂ -CH₂ - CH₂ - OH

Đáp án B

Câu 3: X là một ancol no, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol X cần 5,6 gam oxi, thu được hơi nước và 6,6 gam CO₂. Công thức của X là

A. C₂H₄(OH)₂

B. C₃H₇OH                     

C. C₃H₅(OH)₃

D. C₃H₆(OH)₂

Hướng dẫn giải

Vì X là ancol no nên 

Số nguyên tử C 

 Gọi số nhóm OH trong X là a.

 Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O, ta có: 

Vậy công thức cấu tạo của X là C₃H₅(OH)₃

Đáp án C