Bài viết Công thức phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit hay nhất, chi tiết với bài tập minh họa có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững Công thức phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit từ đó biết cách làm bài tập về phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit.

Công thức phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit hay nhất

Phản ứng tráng gương (tráng bạc) là phản ứng đặc trưng của anđehit. Tuy nhiên giải dạng bài toán này bằng cách viết phương trình và tính theo phương trình sẽ làm tốn nhiều thời gian. Vậy để giải nhanh các bài tập trắc nghiệm về phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit em cần ghi nhớ những công thức gì? Phản ứng này có những trường hợp gì đặc biệt? Các em hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.

1. Công thức

- Đối với anđehit đơn chức R-CHO (R ≠ H)

R-CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O   R-COONH₄ + 2Ag ↓ + 2NH₄NO₃

n_Ag = 2.n _anđehit       

→ n _anđehit = 

- Đặc biệt đối với HCHO phản ứng xảy ra như sau :

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O   (NH₄)₂CO₃ + 4Ag + 4NH₄NO₃

n_Ag = 4.n_HCHO

→ n_HCHO = 

- Phản ứng tráng gương (tráng bạc) của của anđehit đa chức

R(CHO)_x + 2xAgNO₃ + 3xNH₃ + xH₂O  R(COONH₄)_x + 2xAg ↓ + 2xNH₄NO₃

Trong đó: x là số nhóm chức -CHO của anđehit.

n_Ag = 2x.n _anđehit

→ Số nhóm chức –CHO = 

Ví dụ: Khối lượng Ag thu được khi cho 0,1 mol CH₃CHO phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, đun nóng là

A. 21,6 gam.             

B. 43,2 gam.             

C. 16,2 gam.             

D. 10,8 gam.

Hướng dẫn giải:

Sơ đồ phản ứng: 

n_Ag = 2.n _anđehit = 2.0,1 = 0,2 mol

→ m_Ag = 0,2.108 = 21,6 gam.

→ Đáp án A

2. Bạn nên biết

- Nếu  → anđehit đơn chức.

- Nếu  → anđehit là HCHO hoặc anhđehit hai chức R(CHO)₂

- Nếu hỗn hợp 2 anđehit mạch thẳng có 

→ 1 anđehit là đơn chức và 1 anđehit là hai chức

Hoặc 1 anđehit đơn chức và 1 anđehit là HCHO

3. Kiến thức mở rộng

Ngoài anđehit các hợp chất sau cũng có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc:

+ HCOOH và muối hoặc este của nó: HCOONa, HCOONH₄, HCOOCH₃,...

n_Ag = 2n_HCOO-

+ Các hợp chất tạp chức có chứa nhóm chức -CHO: Glucozơ, fructozơ,...

n_Ag = 2.n_-CHO = 2n _{glucozơ (fructozơ)} 

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Cho 5,8 gam một anđehit X phản ứng hoàn toàn với lượng dư AgNO₃ trong dung dịch NH₃ thu được 21,6 gam Ag. Công thức cấu tạo thu gọn của anđehit X là

A. HCHO.                 

B. OHC – CHO.         

C. CH₃CHO.             

D. CH₃CH₂CHO.

Hướng dẫn giải:

Ta có: n_Ag = 0,2 mol

Nếu X là HCHO

→ n _HCHO  mol

→ m _HCHO = 0,05.30 = 1,5 gam ≠ 5,8 → không thỏa mãn.

Nếu X là anđehit đơn chức (R ≠ H)

→ n_anđehit 

Ta có: 

→ X là C₂H₅CHO (thỏa mãn đáp án D)

Nếu X là anđehit hai chức: 

Ta có:  (không có đáp án thỏa mãn).

→ Đáp án D

Câu 2: Cho hỗn hợp gồm 0,1 mol CH₃CHO và 0,2 mol HCHO tác dụng hết với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư thì khối lượng Ag thu được là

A. 216,0 gam.           

B. 10,8 gam.             

C. 64,8 gam.             

D. 108,0 gam.

Hướng dẫn giải

 → m_Ag = 1.108 = 108 gam.

→ Đáp án D.

Câu 3: Cho 0,1 mol hỗn hợp X gồm 2 anđehit no, đơn chức, mạch hở kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO₃/NH₃ thu được 32,4g Ag. Hai anđehit trong X là:

A. HCHO và C₂H₅CHO                     

B. HCHO và CH₃CHO

C. CH₃CHO và C₂H₅CHO                           

D. C₂H₃CHO và C₃H₅CHO

Hướng dẫn giải:

n_Ag = 0,3 mol

Xét 

→ Hỗn hợp X phải có HCHO. Anđehit kế tiếp còn lại là CH₃CHO

→ Đáp án B.