Toptailieu.vn biên soạn và giới thiệu Phương pháp giải Công thức oxit cao nhất, công thức hợp chất khí với hiđro các nguyên tố nhóm A (50 bài tập minh họa) hay, chi tiết nhất, từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh nắm vững kiến thức, từ đó học tốt môn Hóa học 10.

Phương pháp giải Công thức oxit cao nhất, công thức hợp chất khí với hiđro các nguyên tố nhóm A (50 bài tập minh họa)

1. Các công thức

Giả sử nguyên tố là R thuộc nhóm A trong bảng tuần hoàn. R có số thứ tự nhóm là n.

Ta có:

- Công thức oxit cao nhất của R có dạng:

+ R₂O_n (với n thuộc nhóm A lẻ)

+ RO_n/2 (với n thuộc nhóm A chẵn)

- Công thức hợp chất khí với hiđro của R (nếu có) có dạng: RH_{8 – n}.

Ví dụ: Nguyên tố R có công thức oxit cao nhất là RO₂. Công thức của hợp chất khí với hiđro là

A. RH₃                             B. RH₄                             C. H₂R                             D. RH

Hướng dẫn:

Công thức oxit cao nhất là RO₂ R thuộc nhóm IVA

Công thức hợp chất khí với hiđro là RH₄

 Chọn B

2. Bạn nên biết

- Tổng hóa trị của R trong hợp chất với oxi và hóa trị của R trong hợp chất với hiđro luôn bằng 8 (R là nguyên tố nhóm A)

3. Mở rộng

Sự biến đổi tuần hoàn về hóa trị của các nguyên tố nhóm A: Trong một chu kì, đi từ trái sang phải, hóa trị cao nhất của các nguyên tố trong hợp chất với oxi tăng lần lượt từ 1 đến 7, còn hóa trị của các phi kim trong hợp chất với hiđro giảm từ 4 đến 1.

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Nguyên tố có hợp chất khí với hiđro là RH₃, công thức oxit cao nhất là:

A. R₂O                             B. R₂O₂                            C. R₂O₃                           D. R₂O₅

Hướng dẫn

Hợp chất khí với hiđro là RH₃ 

Ta có 8 – 3 = 5 -> R thuộc nhóm VA

Công thức oxit cao nhất là R₂O₅

Đáp án D

Câu 2: Nguyên tố R có hóa trị cao nhất trong oxit gấp 3 lần hóa trị trong hợp chất với hiđro. Hãy cho biết hóa trị cao nhất của R trong oxit?

A. 3                                 B. 2                                  C. 5                                 D. 6

Hướng dẫn:

Gọi hóa trị cao nhất của R trong oxit là n

->Hóa trị của R trong hợp chất với hiđro là 8 – n

Theo bài ra ta có: n = 3.(8 – n)  ->  n = 6

Đáp án D

Câu 3: Hợp chất khí với hiđro của một nguyên tố ứng với công thức RH₄. Oxit cao nhất của nó chứa 53,3% oxi theo khối lượng. R là nguyên tố nào?

A. Ca                               B. Si                                C. Al                               C. S

Hướng dẫn:

Từ công thức RH₄ -> R thuộc nhóm IVA 

-> Công thức oxit cao nhất của R là: RO₂       

%m_O =  53,3% =   -> M_R = 28 (g/mol)         

Vậy nguyên tố R là silic (Si).

Đáp án B