Đặt câu với 1 – 2 thành ngữ, tục ngữ ở bài tập 3.

Đặt câu để phân biệt các từ sau: xách; khiêng; vác.

Viết 2 – 3 từ đồng nghĩa với các từ ở bài tập 1.

Viết 3 – 4 từ đồng nghĩa:

a. Cùng chỉ màu vàng.

b. Cùng chỉ màu xanh.

c. Cùng chỉ màu đỏ.

Gạch dưới các danh từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:

Mười lăm năm... mỗi sáng chiều

Bác Hồ chăm chút, nâng niu từng cành.

Cây càng khỏe, lá càng xanh

Như miền Nam đó trưởng thành nở hoa.

Cành cao che mát sân nhà

Từng ôm bóng dáng Cha già sớm trưa.

Dạn dày sương gió nắng mưa

Trái ngon vẫn đậu đợi mùa chín thơm.

Mặc cho lửa đạn mưa bom

Ong xây bọng mật trong vòm lá xanh.

Đã nghe thơm nắng Ba Đình

Ngọt mùa vú sữa bờ kênh Tháp Mười.

Cây ơi! Ơn Bác đời đời

Bác đi – Con cháu thay Người chăm cây!

Quốc Tấn

- Việc viết hoa các danh từ đó nói lên tình cảm gì của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ?

Viết chương trình cho một hoạt động do lớp em dự kiến tổ chức nhân ngày Nhà giáo Việt Nam dựa vào gợi ý (SGK, tr.80).

Đọc bài và thực hiện yêu cầu:

Những vai diễn thú vị

Buổi sáng đầu tuần, cô Oanh thông báo:

– Lớp chúng ta sẽ đóng kịch “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” trong hội diễn văn nghệ của trường.

Cả lớp đều phấn khích khi nhận phân công vai diễn. Không phấn khích sao được khi đó là những vai diễn đầu tiên với đa số các bạn trong lớp. Chỉ có một vai Sơn Tinh, một vai Thuỷ Tinh, một vai Hùng Vương, một vai Mỵ Nương, thêm hai vai lạc hầu, lạc tướng. Nhưng may quá, có đến ba mươi binh lính, vừa đủ vai cho ba mươi sáu bạn.

Buổi tối, Nguyên khoe với mẹ về niềm vui ở trường.

– Con sẽ đóng vai gi? - Mẹ hỏi.

– Dạ, con là lính của Sơn Tinh.

Nhìn vẻ mặt hoan hỉ nhưng không kém phần nghiêm nghị của con, mẹ động viên:

– Vai diễn đó cũng thú vị đấy.

– Vâng. Cô giáo nói vở diễn có hấp dẫn hay không, không chỉ diễn viên chính làm nên được mà còn phải nhờ sự tham gia của ba mươi diễn viên phụ.

– Ba mươi diễn viên phụ?

– Vâng ạ. Mười lăm binh lính của Sơn Tinh và mười lăm binh lính của Thuỷ Tinh ạ.

– À, ra thế.

Mẹ gật đầu, mỉm cười. Thấy mẹ chăm chú, cậu hào hứng kể tiếp:

– Mẹ biết không, bạn đóng Sơn Tinh và bạn đóng Thuỷ Tinh còn phải năn nỉ từng bạn đóng binh lính là: “Các bạn đừng ốm bệnh hay bận gì hôm đó nghe. Phải đủ quân số thì đội mình mới hùng hậu được.”.

Nguyên đã chìm sâu vào giấc ngủ nhưng trên môi cậu vẫn còn đọng lại nụ cười rất tươi. Nhìn Nguyên, mẹ thấy một điều thật giản đơn và đẹp đẽ mà cô Oanh đã làm: Gieo cho học trò niềm vui từ những việc làm tưởng như rất nhỏ. Và mẹ tin các con đều có thể lớn lên từ những niềm vui bé nhỏ như thế.

Theo Võ Thu Hương

Đánh dấu vào  trước ý trả lời đúng.

a. Buổi sáng đầu tuần, cô Oanh thông báo với lớp điều gì?

 Cả lớp sẽ cổ vũ đội kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

 Cả lớp sẽ đóng kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

 Cả lớp sẽ xem kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

 Cả lớp sẽ xem các tiết mục trong hội diễn văn nghệ của trường.

b. Vì sao cả lớp phấn khích khi nhận vai diễn được phân công?

 Vì được tham gia hội diễn văn nghệ của trường.

 Vì được xem kịch trong hội diễn văn nghệ.

 Vì hầu như đó là vai diễn đầu tiên với đa số các bạn.

 Vì vở kịch sắp diễn có đến ba mươi binh lính.

c. Những từ nào cho thấy Nguyên rất coi trọng vai diễn của mình?

 thú vị              hấp dẫn           hoan hỉ            nghiêm nghị

d. Những hành động nào của mẹ giúp Nguyên thêm hào hứng?

 Động viên Nguyên về vai diễn.

 Gật đầu hưởng ứng lời Nguyên kể.

 Chăm chú nghe Nguyên kể chuyện.

 Yên lặng nhìn Nguyên ngủ say.

e. Cặp từ nào dưới đây là từ đồng nghĩa?

 phấn khích – hào hứng                           thú vị - tưng bừng

 hứng thú – tưng bừng                             phấn khích – thú vị

g. Trong câu “Nhìn Nguyên, mẹ thấy một điều thật giản đơn và đẹp đẽ mà cô Oanh đã làm: Gieo cho học trò niềm vui từ những việc làm tưởng như rất nhỏ”, từ “gieo” được dùng với nghĩa nào?

 Rắc hạt giống để cho mọc mầm, lên cậy.

 Làm cho nảy sinh, phát triển và lan truyền.

 Thả cho con xúc xắc rơi xuống để tính điểm.

 Thả cho thân mình rơi xuống, buông xuống tự do.

Viết câu trả lời vào chỗ trống.

h. Chi tiết “Nguyên đã chìm sâu vào giấc ngủ nhưng trên môi cậu vẫn còn đọng lại nụ cười rất tươi.” nói lên điều gì?

i. Vì sao mẹ của Nguyên tin các con đều có thể lớn lên từ những niềm vui bé nhỏ mà cô giáo đã gieo?

k. Đặt một tên khác cho câu chuyện và giải thích lí do em chọn tên đó.

l. Đặt 2 – 3 câu kể về một niềm vui của em ở trường, trong đó có sử dụng từ đồng nghĩa với từ “vui”.

Thực hiện một trong hai đề bài sau:

a. Viết bài văn tả một đêm trăng đẹp.

b. Viết bài văn tả một cảnh đẹp sông nước (biển, hồ, sông, suối,...) mà em biết.

Viết đoạn văn (từ 4 đến 5 câu) tả cảnh đồi núi hoặc cánh đồng, trong đó có 2 – 3 từ đồng nghĩa chỉ màu sắc. Gạch dưới các từ đồng nghĩa đã sử dụng.

Tra từ điển để tìm nghĩa gốc và 2 – 3 nghĩa chuyển của từ “ăn”. Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và một nghĩa chuyển tìm được.

Dựa vào bài tập 2 (SGK, tr.79), đặt 1 – 2 câu có từ “tươi” mang nghĩa chuyển.

Gạch dưới cặp từ đồng nghĩa trong mỗi thành ngữ, tục ngữ sau:

- Ở hiền gặp lành.

- Nhìn xa trông rộng.

- Non xanh nước biếc.

Viết bài văn tả một cơn mưa dựa vào gợi ý (SGK, tr.80)