Toptailieu.vn xin giới thiệu Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 42: Cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường. Bài viết gồm phần lý thuyết trọng tâm nhất được trình bày một cách dễ hiểu, dễ nhớ bên cạnh đó là bộ câu hỏi trắc nghiệm có hướng dẫn giải chi tiết để học sinh có thể vận dụng ngay lý thuyết, nắm bài một cách hiệu quả nhất. Mời các bạn đón xem:

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 42: Cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường

A. Lý thuyết Cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường

I. Cân bằng tự nhiên 

1. Khái niệm cân bằng tự nhiên

- Khái niệm cân bằng tự nhiên: trạng thái ổn định tự nhiên của các cấp độ tổ chức sống: quần thể, quần xã, hệ sinh thái, hưởng tới sự thích nghi với điều kiện sống.

-Ví dụ về sự cân bằng tự nhiên: trong hệ sinh thái rừng.

II. Nguyên nhân gây mất cân bằng tự nhiên và một số biện pháp bảo vệ, duy trì cân bằng tự nhiên

-Nguyên nhân gây mất cân bằng tự nhiên và biện pháp bảo vệ, duy trì cân bằng tự nhiên: cân bằng tự nhiên bị phá vỡ do các quá trình tự nhiên và hoạt động của con người như tiêu diệt các loài sinh vật, du nhập vào hệ sinh thái các loài sinh vật lạ, gây ô nhiễm môi trường sống, làm tăng nhanh đột ngôi số lượng các thể của một loài nào đó của hệ sinh thái... 

-Biện pháp duy trì cân bằng tự nhiên: bảo vệ đa dạng sinh học, kiểm soát việc du nhập các loài sinh vật...

-Có một số biện pháp bảo vệ động vật hoang dã như:

+ Xây dựng kế hoạch hành động quốc gia về tăng cường kiểm soát các hoạt động sản bắn, buôn bán động vật hoang dã; Tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ các loài động vật hoang dã.

+ Bảo vệ các khu rừng và biển là nơi sống của các loài động vật hoang dã. Xây dựng các khu bảo tồn thiên nhiên, các vườn quốc gia để bảo vệ sinh cảnh và các động vật hoang dã…

III. Bảo vệ môi trường sống

1. Tác động của con người đối với môi trường

- Tác động của con người qua các thời kì phát triển xã hội.

- Gây phá huỷ và suy thoái các hệ sinh thái tự nhiên, mất đa dụng sinh học, gây ra lũ lụt, hạn hán...

- Vai trò của con người trong bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên.

2. Ô nhiễm môi trường

- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng các tính chất của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống con người và các sinh vật khác.

B. Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 8 Cánh Diều Bài 42 (có đáp án)

Câu 1: Trạng thái cân bằng của quần thể là trạng thái số lượng cá thể ổn định do

A. sức sinh sản giảm, sự tử vong giảm

B. sức sinh sản giảm, sự tử vong tăng

C. sức sinh sản tăng, sự tử vong giảm

D. sự thống nhất tương quan giữa tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử vong của quần thể

Đáp án đúng: D

Giải thích

Trạng thái cân bằng của quần thể là trạng thái số lượng cá thể ổn định do sự thống nhất tương quan giữa tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử vong của quần thể.

Câu 2: Điền vào chỗ trống: "Cân bằng tự nhiên là trạng thái ... tự nhiên của quần thể, quần xã, hệ sinh thái, hướng tới sự ... với điều kiện sống."

A. bình thường, tồn tại

B. ổn định, tồn tại

C. bình thường, thích nghi

D. ổn định, thích nghi

Đáp án đúng: D

Giải thích

Cân bằng tự nhiên là trạng thái ổn định, thích nghi tự nhiên của quần thể, quần xã, hệ sinh thái, hướng tới sự ... với điều kiện sống.

Câu 3: Yếu tố quan trọng nhất chi phối đến cơ chế tự điều chỉnh số lượng của quần thể là

A. mức sinh sản

B. mức tử vong

C. sức tăng trưởng của cá thể

D. nguồn thức ăn từ môi trường

Đáp án đúng: D

Câu 4: Cơ chế tạo ra trạng thái cân bằng của quần thể là

A. do giảm bớt sự cạnh tranh cùng loài khi số lượng cá thể của quần thể giảm quá thấp

B. sự thống nhất mối tương quan giữa tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử vong

C. do bệnh tật và khan hiếm thức ăn trong trường hợp số lượng của quần thể tăng quá cao

D. do sự tác động của kẻ thù trong trường hợp mật độ quần thể tăng quá cao

Đáp án đúng: B

Giải thích

Cơ chế tạo ra trạng thái cân bằng của quần thể là sự thống nhất mối tương quan giữa tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử vong.

Câu 5: Giữ gìn thiên nhiên hoang dã là

A. bảo vệ các loại động vật hoang dã.

B. bảo vệ môi trường sống của sinh vật.

C. bảo vệ tài nguyên thực vật rừng.

D. bảo vệ các loài sinh vật và môi trường sống của chúng, là cơ sở để duy trì cân bằng sinh thái.

Đáp án đúng: D

Xem thêm các bài lý thuyết KHTN 8 sách Cánh diều hay, chi tiết tại:

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 38: Môi trường và các nhân tố sinh thái

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 39: Quần thể sinh vật

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 40: Quần xã sinh vật

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 41: Hệ sinh thái

Lý thuyết KHTN 8 (Cánh diều) Bài 43: Khái quát về sinh quyển và các khu sinh học