Với giải Vận dụng trang 46 Chuyên đề Vật lí 10 Chân trời sáng tạo chi tiết trong Bài 5: Chuyển động nhìn thấy của một số thiên thể trên nền trời sao giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập Chuyên đề Vật lí 10. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập Chuyên đề Vật lí lớp 10 Bài 5: Chuyển động nhìn thấy của một số thiên thể trên nền trời sao

Vận dụng trang 46 Chuyên đề Vật lí 10: Tìm hiểu và phân tích vai trò của hệ nhật tâm Corpenicus trong sự phát triển của Thiên văn học.

Lời giải:

Vai trò của hệ nhật tâm Corpenicus trong sự phát triển của Thiên văn học:

Cuốn sách Về chuyển động của các thiên thể công bố lí thuyết Hệ nhật tâm của Corpenicus đánh dấu sự chấm dứt của thuyết Địa tâm - Coi Trái Đất ở trung tâm vũ trụ. Corpenicus cho rằng Trái Đất là một hành tinh quay xung quanh Mặt Trời một vòng trên một năm và quay quanh trục một vòng trên một ngày. Ông đã khám phá được vị trí chính xác của những hành tinh đã được biết và giải thích sự tiến động của những điểm phân một cách chính xác bởi sự thay đổi vị trí một cách chậm chạp của trục quay của Trái Đất. Ông đã đưa ra giải thích rõ ràng về nguyên nhân gây ra các mùa: rằng trục của Trái Đất không vuông góc với hành tinh trên quỹ đạo của nó. Ông cộng thêm vào sự chuyển động của Trái Đất, theo đó quỹ đạo của nó được giữ hướng về đúng một điểm trên bầu trời trong suốt cả năm từ thời Galileo Galilei, đã có thừa nhận rằng Trái Đất không giữ nguyên một hướng khi nó chuyển động. Thuyết nhật tâm có ảnh hưởng lớn đối với những nhà khoa học về sau này như Galileo và Johannes Kepler, những người đã chấp nhận và đấu tranh cho nó và tìm cách cải thiện nó (đặc biệt là trường hợp của Kepler). Những quan sát của Galileo về các tuần của Kim Tinh đã cho thấy bằng chứng quan sát thực nghiệm đầu tiên cho lí thuyết của Corpenicus. Kepler đã đặt những phép tính toán đầu tiên khi phát triển ba định luật cơ bản về chuyển động của các hành tinh, trong đó có chuyển động elip và không tròn.

Mô hình nhật tâm của Corpenicus là một trong những ý tưởng mang tính cách mạng nhất trong lịch sử nhân loại vì nó liên quan đến một sự thay đổi mô hình cho khoa học.

Xem thêm các bài giải Chuyên đề Vật lí lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Câu hỏi 1 trang 37 Chuyên đề Vật lí 10: Từ kiến thức đã học ở môn Khoa học tự nhiên 6, em hãy mô tả chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời.

Câu hỏi 2 trang 38 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 5.2, nhận xét độ dài ngày và đêm thay đổi như thế nào tại những nơi quan sát có vĩ độ khác nhau.

Luyện tập trang 38 Chuyên đề Vật lí 10: Dân gian có câu: “Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, ngày tháng mười chưa cười đã tối”. Em hãy giải thích.

Câu hỏi 3 trang 38 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 5.3, kết hợp với những kinh nghiệm của bản thân, hãy cho biết em đã từng thấy Mặt Trăng có những hình dạng nào?

Luyện tập trang 39 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát hình 5.5 để mô tả hình dạng và vị trí của Mặt Trăng trong một Tuần Trăng nếu ta quan sát vào 6 ngày khác nhau trong tháng 10 tại Hà Nội vào thời điểm bình minh (khoảng 5h45) (hình 5.5a) và hoàng hôn (khoảng 17h00) (hình 5.5b).

Câu hỏi 4 trang 39 Chuyên đề Vật lí 10: Nêu sự khác biệt giữa chuyển động của Kim Tinh và Thủy Tinh so với chuyển động của Mặt Trăng. Em đã bao giờ quan sát thấy Kim Tinh hoặc Thủy Tinh chưa?

Câu hỏi 5 trang 40 Chuyên đề Vật lí 10: Giải thích tại sao độ sáng của Kim Tinh trên bầu trời đêm chỉ nhỏ hơn Mặt Trăng.

Luyện tập trang 40 Chuyên đề Vật lí 10: Hãy chế tạo một mô hình hệ Mặt Trời từ những vật liệu thân thiện với môi trường

Vận dụng trang 40 Chuyên đề Vật lí 10: Cách đây 2000 năm, một nhà khoa học người Hy Lạp đã nghĩ ra cách đo chu vi Trái Đất dựa vào bóng đổ của một cây gậy. Vào giữa trưa ngày hạ chí, ông nhận thấy rằng ánh sáng mặt trời chiếu xuống vuông góc thành phố Syene (thành phố Aswan ngày nay) nhưng không vuông góc ở Alexandria. Biết rằng hai thành phố này cách nhau khoảng 5000 stadia (1 stadia = 157 mét).

Câu hỏi 6 trang 41 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 5.11, so sánh sự giống và khác nhau giữa hệ địa tâm và hệ nhật tâm.

Luyện tập trang 42 Chuyên đề Vật lí 10: Tìm hiểu về lịch sử đấu tranh của các nhà khoa học để bảo vệ mô hình hệ nhật tâm của hệ Copernicus.

Câu hỏi 7 trang 42 Chuyên đề Vật lí 10: Liệt kê các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển động của các thiên thể quay xung quanh Mặt Trời ( Hình 5.14).

Câu hỏi 8 trang 43 Chuyên đề Vật lí 10: Dựa vào hình 5.15, giải thích tại sao vào ngày hạ chí, khi quan sát từ chí tuyến Bắc ta lại thấy Mặt Trời đi qua thiên đỉnh.

Luyện tập trang 43 Chuyên đề Vật lí 10: Dựa vào Hình 5.15 để giải thích hiện tượng 6 tháng ban ngày, 6 tháng ban đêm tại Bắc Cực và Nam Cực.

Câu hỏi 9 trang 44 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát hình 5.16 và vẽ hình ảnh quan sát được của Mặt Trăng trên Trái Đất tại các vị trí từ 1 - 8.

Luyện tập trang 44 Chuyên đề Vật lí 10: Em hãy điền vào những chỗ còn thiếu ở Bảng 5.1.

Câu hỏi 10 trang 45 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 5.17 và mô tả sơ lược những đặc điểm chuyển động của Kim Tinh và Trái Đất.

Câu hỏi 11 trang 46 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 5.18 để mô tả hình dạng Kim Tinh tại các pha khi quan sát trên bầu trời.

Luyện tập trang 46 Chuyên đề Vật lí 10: Dùng mô hình hệ nhật tâm Corpenicus, em hãy giải thích sự đổi chiều chuyển động của Thủy Tinh.

Bài 1 trang 46 Chuyên đề Vật lí 10: Hãy cho biết những nhận định sau là đúng hay sai.

Bài 2 trang 46 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát chuyển động của Kim tinh và Trái Đất ở hình 5.17, ta thấy li giác cực đại trong việc quan sát Kim tinh và Mặt Trời là 48°. Biết khoảng cách từ Trái Đất tới Mặt Trời là khoảng 150 triệu km, tính khoảng cách giữa Trái Đất và Kim tinh khi đó.