Toptailieu.vn biên soạn và giới thiệu Công thức phản ứng xà phòng hóa chất béo hay, chi tiết, từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh nắm vững kiến thức về Công thức phản ứng xà phòng hóa chất béo, từ đó học tốt môn Hoá.

Công thức phản ứng xà phòng hóa chất béo hay, chi tiết

Bài tập về phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa) là dạng bài tập trọng tâm về chất béo, tuy nhiên nhiều em học sinh vẫn còn lúng túng khi gặp phải dạng bài này. Bài viết dưới đây sẽ giúp các em có cái nhìn khái quát hơn về dạng bài tập, đồng thời cung cấp các phương pháp giải nhanh để các em có thể giải quyết dạng bài tập này một cách dễ dàng nhất.

1. Công thức bài toán phản ứng xà phòng hóa chất béo

Phương trình phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa)

- Theo phương trình ta có:

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

m _{chất béo} + m_NaOH = m_muối  + m_glixerol

Lưu ý: M_glixerol = 92 (g/mol)

Ví dụ: Xà phòng hóa hoàn toàn m gam tristearin cần vừa đủ 300 ml dung dịch NaOH 0,2 M. Giá trị của m là

A. 17,68.

B. 17,80.

C. 53,40.

D. 53,04.

Hướng dẫn giải

n_NaOH = 0,3.0,2  = 0,06 mol

n _{chất béo} =  $\frac{1}{3}.{\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOH}}$_p/ư = 0,02 mol

Tristearin: (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ (M = 890 g/mol)

→ m _tristearin = 890.0,02 = 17,8 gam

→ Đáp án B

2. Bạn nên biết

 Một số axit béo và triglixerit (chất béo) tương ứng với các axit béo đó:

3. Bài tập minh họa

Câu 1: Xà phòng hoá hoàn toàn 35,6 gam chất béo X cần vừa đủ dung dịch chứa 0,12 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m gam muối. Giá trị của m là

A. 38,08.

B. 29,36.

C. 36,72.

D. 38,24.

Hướng dẫn giải

${\mathrm{n}}_{\mathrm{glixerol}}=\frac{1}{3}.{\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOHp}/\mathrm{ư}}=\frac{1}{3}.0,12=0,04 \mathrm{mol}$

→ m _glixerol = 0,04.92 = 3,68 gam

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng

m _{chất béo} + m _NaOH p/ư = m _muối + m _glixerol

35,6 + 0,12.40 = m + 3,68

→ m = 36,72 gam

→ Đáp án C

Câu 2: Xà phòng hóa hoàn toàn trieste X bằng dung dịch NaOH thì thu được 9,2 gam glixerol và 83,4 gam muối của axit béo B. Tên của B là

A. axit axetic.

B. axit pamitic.

C. axit oleic.

D. axit stearic.

Hướng dẫn giải

n _glixerol = 0,1 mol

→ n _{xà phòng} = 3.n _glixerol  = 3.0,1 = 0,3 mol

→ M _muối = $\frac{83,4}{0,3}$ = 278 (g/ mol)

→ C₁₅H₃₁COONa

→ Axit béo B là axit panmitic C₁₅H₃₁COOH

→ Đáp án B

Xem thêm các dạng bài tập Hoá học lớp 12 hay, chi tiết khác:

Công thức tính hiệu suất phản ứng este hóa hay nhất

Công thức phản ứng xà phòng hóa este hay nhất

Công thức bài toán đốt cháy este hay nhất

Công thức bài toán đốt cháy chất béo hay nhất

Trắc nghiệm lý thuyết Chương 2 Cacbohidrat có lời giải