Toptailieu biên soạn và giới thiệu giải sách bài tập Toán 7 Bài 3: Luỹ thừa của một số hữu tỉ sách Chân trời sáng tạo hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm các bài tập từ đó nâng cao kiến thức và biết cách vận dụng phương pháp giải vào các bài tập trong SBT Toán 7 Bài 3.

Giải SBT Toán 7 Bài 3 (Chân trời sáng tạo): Luỹ thừa của một số hữu tỉ

Bài 1 trang 14 sách bài tập Toán 7: Viết các số sau dưới dạng lũy thừa với số mũ lớn hơn 1.

$9;\frac{1}{8};\frac{-1}{27};\frac{81}{16};\frac{8}{125};0,0625$

Lời giải:

Ta có: 9 = 3²; $\frac{1}{8}=\frac{1^3}{2^3}={\left(\frac{1}{2}\right)}^3$;

$\frac{-1}{27}=\frac{(-1){}_3}{3{}_3}={\left(\frac{-1}{3}\right)}^3$; $\frac{81}{16}=\frac{3^4}{2^4}={\left(\frac{3}{2}\right)}^4$;

$\frac{8}{125}=\frac{2^3}{5^3}={\left(\frac{2}{5}\right)}^3;0,0625=\frac{1}{16}=\frac{1^2}{4^2}={\left(\frac{1}{4}\right)}^2$

Bài 2 trang 14 sách bài tập Toán 7: Tính: a) ${\left(\frac{-1}{3}\right)}^4;{\left(\frac{-2}{3}\right)}^3;{\left(2\frac{1}{2}\right)}^3;{(-0,2)}^3;{(-125,9)}^0;{(0,3)}^4$.

b) ${\left(\frac{-1}{2}\right)}^2;{\left(\frac{-1}{2}\right)}^3;{\left(\frac{-1}{2}\right)}^4;{\left(\frac{-1}{2}\right)}^5$.

Lời giải:

a) ${\left(\frac{-1}{3}\right)}^4={\left(\frac{1}{3}\right)}^4=\frac{1^4}{3^4}=\frac{1}{81}$;

${\left(\frac{-2}{3}\right)}^3=\frac{{(-2)}^3}{3^3}=\frac{-8}{27}$;

${\left(2\frac{1}{2}\right)}^3={\left(\frac{5}{2}\right)}^3=\frac{5^3}{2^3}=\frac{125}{8}$;

${(-0,2)}^3={\left(\frac{-1}{5}\right)}^3=\frac{-1^3}{5^3}=\frac{-1}{125}$;

${(-125,9)}^0=1;{(0,3)}^4={\left(\frac{3}{10}\right)}^4=\frac{3^4}{{10}^4}=\frac{81}{10000}$.

b) ${\left(\frac{-1}{2}\right)}^2={\left(\frac{1}{2}\right)}^2=\frac{1^2}{2^2}=\frac{1}{4}$;

${\left(\frac{-1}{2}\right)}^3=\frac{{(-1)}^3}{2^3}=\frac{-1}{8}$;

${\left(\frac{-1}{2}\right)}^4={\left(\frac{1}{2}\right)}^4=\frac{1^4}{2^4}=\frac{1}{16}$;

${\left(\frac{-1}{2}\right)}^5=\frac{{(-1)}^5}{2^5}=\frac{-1}{32}$.

Bài 3 trang 15 sách bài tập Toán 7: Tính: a) ${\left(-\frac{2}{3}\right)}^3.{\left(-\frac{2}{3}\right)}^2$;

b) (0,15)⁷ : (0,15)⁵;

c) ${\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}:{\left(\frac{27}{125}\right)}^5$;

d) ${\left(\frac{1}{7}\right)}^4.\frac{1}{7}.{49}^3$.

Lời giải:

a) ${\left(-\frac{2}{3}\right)}^3.{\left(-\frac{2}{3}\right)}^2={\left(-\frac{2}{3}\right)}^{3+2}={\left(-\frac{2}{3}\right)}^5$

$=\frac{{(-2)}^5}{3^5}=\frac{-32}{243}$;

b) (0,15)⁷ : (0,15)⁵ = (0,15)^{7 – 5}

= (0,15)² = 0,0225;

c) ${\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}:{\left(\frac{27}{125}\right)}^5={\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}:{\left[{\left(\frac{3}{5}\right)}^3\right]}^5$

$={\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}:{\left(\frac{3}{5}\right)}^{3.5}={\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}:{\left(\frac{3}{5}\right)}^{15}=1$;

d) ${\left(\frac{1}{7}\right)}^4.\frac{1}{7}.{49}^3={\left(\frac{1}{7}\right)}^4.\frac{1}{7}.{\left(7^2\right)}^3$

$={\left(\frac{1}{7}\right)}^5.7^6=\frac{1}{7^5}.7^6=7$

Bài 4 trang 15 sách bài tập Toán 7: Tìm x, biết: a) $x:{\left(\frac{-1}{3}\right)}^3=\frac{-1}{3}$;

b) $x.{\left(\frac{-3}{7}\right)}^5={\left(\frac{-3}{7}\right)}^7$;

c) ${\left(\frac{-2}{3}\right)}^{12}:x={\left(\frac{-2}{3}\right)}^9$;

d) ${\left(x+\frac{1}{3}\right)}^2=\frac{1}{25}$.

Lời giải:

a) $x:{\left(\frac{-1}{3}\right)}^3=\frac{-1}{3}$;

$x=\frac{-1}{3}.{\left(\frac{-1}{3}\right)}^3$

$x={\left(\frac{-1}{3}\right)}^4$

$x=\frac{1}{81}$

Vậy $x=\frac{1}{81}$.

b) $x.{\left(\frac{-3}{7}\right)}^5={\left(\frac{-3}{7}\right)}^7$;

$x={\left(\frac{-3}{7}\right)}^7:{\left(\frac{-3}{7}\right)}^5$

$x={\left(\frac{-3}{7}\right)}^2$

$x=\frac{9}{49}$

Vậy $x=\frac{9}{49}$.

c) ${\left(\frac{-2}{3}\right)}^{12}:x={\left(\frac{-2}{3}\right)}^9$;

$x={\left(\frac{-2}{3}\right)}^{12}:{\left(\frac{-2}{3}\right)}^9$

$x={\left(\frac{-2}{3}\right)}^3$

$x=\frac{-8}{27}$.

Vậy $x=\frac{-8}{27}$.

d) ${\left(x+\frac{1}{3}\right)}^2=\frac{1}{25}$.

Trường hợp 1: $x+\frac{1}{3}=\frac{1}{5}$

$x=\frac{1}{5}-\frac{1}{3}$

$x=\frac{3}{15}-\frac{5}{15}$

$x=\frac{-2}{15}$.

Trường hợp 2: $x+\frac{1}{3}=\frac{-1}{5}$

$x=\frac{-1}{5}-\frac{1}{3}$

$x=\frac{-3}{15}-\frac{5}{15}$

$x=\frac{-8}{15}$

Vậy $x=\left\{\frac{-2}{15};\frac{-8}{15}\right\}$.

Bài 5 trang 15 sách bài tập Toán 7: Tính:

Lời giải:

Bài 6 trang 15 sách bài tập Toán 7: Tính:

Lời giải:

a) ${\left(\frac{2}{5}-\frac{1}{3}\right)}^2={\left(\frac{6}{15}-\frac{5}{15}\right)}^2$

$={\left(\frac{1}{15}\right)}^2=\frac{1}{225}$

b) ${\left(1\frac{1}{2}-1,25\right)}^3={\left(\frac{3}{2}-\frac{5}{4}\right)}^3$

$={\left(\frac{3}{2}-\frac{5}{4}\right)}^3={\left(\frac{1}{4}\right)}^3=\frac{1}{64}$

c) ${\left(\frac{1}{2}+\frac{1}{3}\right)}^2:{\left(1\frac{1}{2}\right)}^2={\left(\frac{5}{6}\right)}^2:{\left(\frac{3}{2}\right)}^2$

$=\frac{5^2}{6^2}:\frac{3^2}{2^2}=\frac{5^2}{6^2}.\frac{2^2}{3^2}$

$=\frac{5^2{.2}^2}{2^2{.3}^2{.3}^2}=\frac{5^2}{3^4}=\frac{25}{81}$

d) $2:{\left(\frac{1}{2}-\frac{2}{3}\right)}^3=2:{\left(\frac{-1}{6}\right)}^3$

$=2:{\left(\frac{-1}{6}\right)}^3=2:\left(\frac{-1}{6^3}\right)$

= (−2) . 216 = −432.

Bài 7 trang 15 sách bài tập Toán 7: Tính giá trị các biểu thức. a) $\frac{9^3.2^{10}}{{16}^2.{81}^2}$;

b) $\frac{{(-3)}^7.{(-3)}^8}{7.9^7}$;

c) $\frac{{(0,3)}^6.{(0,04)}^3}{{(0,09)}^4.{(0,2)}^4}$;

d) $\frac{2^3+2^4+2^5+2^6}{{15}^2}$.

Lời giải:

a) $\frac{9^3.2^{10}}{{16}^2.{81}^2}=\frac{9^3.2^{10}}{{\left(2^4\right)}^2.{\left(9^2\right)}^2}$

$=\frac{9^3.2^{10}}{2^8.9^4}=\frac{2^2}{9}=\frac{4}{9}$;

b) $\frac{{(-3)}^7.{(-3)}^8}{7.9^7}=\frac{{(-3)}^{15}}{7.{\left[{\left(-3\right)}^2\right]}^7}$

$=\frac{{(-3)}^{15}}{7.{\left(-3\right)}^{14}}=\frac{-3}{7}$;

c) $\frac{{(0,3)}^6.{(0,04)}^3}{{(0,09)}^4.{(0,2)}^4}=\frac{{(0,3)}^6.{\left[{(0,2)}^2\right]}^3}{{\left[{(0,3)}^2\right]}^4.{(0,2)}^4}$

$=\frac{{(0,3)}^6.{(0,2)}^6}{{(0,3)}^8.{(0,2)}^4}=\frac{{(0,2)}^2}{{(0,3)}^2}$

$={\left(\frac{0,2}{0,3}\right)}^2={\left(\frac{2}{3}\right)}^2=\frac{4}{9}$;

d) $\frac{2^3+2^4+2^5+2^6}{{15}^2}$$=\frac{8+16+32+64}{{15}^2}$

$=\frac{120}{225}=\frac{8}{15}$

Bài 8 trang 16 sách bài tập Toán 7: Khối lượng một số hành tinh trong Hệ Mặt Trời: Sao Thổ 5,6846 . 10²⁶ kg, Sao Mộc 1,8986 . 10²⁷ kg, Sao Thiên Vương 8,6810 . 10²⁵ kg, Sao Hải Vương 10,243 . 10²⁵ kg, Trái Đất 5,9736 . 10²⁴ kg.

a) Sắp xếp khối lượng các hành tinh trên theo thứ tự từ nhẹ đến nặng.

b) Trong các hành tinh trên, hành tinh nào nhẹ nhất, hành tinh nào nặng nhất?

(Theo: https://vi.wikipedia.org/wiki/Hệ_Mặt_Trời)

Lời giải:

Ta có: 5,6846 . 10²⁶ = 568,46 . 10²⁴; 1,8986 . 10²⁷ = 1 898,6 . 10²⁴;

8,6810 . 10²⁵ = 86,810 . 10²⁴; 10,243 . 10²⁵ = 102,43 . 10²⁴.

Vì 5,9736 < 86,810 < 102,43 < 568,46 < 1 898,6.

Nên 5,9736 . 10²⁴ < 86,810 . 10²⁴ < 102,43 . 10²⁴ < 568,46 . 10²⁴ < 1 898,6 . 10²⁴.

Do đó 5,9736 . 10²⁴ < 8,6810 . 10²⁵ < 10,243 . 10²⁵ < 5,6846 . 10²⁶ < 1,8986 . 10²⁷.

a) Khối lượng các hành tinh được sắp xếp theo thứ tự từ nhẹ đến nặng là: 5,9736 . 10²⁴ kg; 8,6810 . 10²⁵ kg; 10,243 . 10²⁵ kg; 5,6846 . 10²⁶ kg; 1,8986 . 10²⁷ kg.

b) Trong các hành tinh trên, Trái Đất là hành tinh nhẹ nhất, Sao Mộc là hành tinh nặng nhất.

Xem thêm các bài giải SBT Toán lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 2: Các phép tính với số hữu tỉ

Bài 4: Quy tắc dấu ngoặc và quy tắc chuyển vế

Bài tập cuối chương I

Bài 1: Sô vô tỉ. Căn bậc hai số học

Bài 2: Số thực. Giá trị tuyệt đối của một số thực