Đề bài: Em hãy viết bài văn phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã (từ vở kịch “Bệnh sĩ” của Lưu Quang Vũ)

Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã - mẫu 1

Đoạn trích “Đổi tên cho xã” của Lưu Quang Vũ là một tiểu thuyết mang tính chất phê phán xã hội, nói về hiện tượng “sĩ diện” và sự ảnh hưởng xấu của nó đối với cộng đồng và xã hội. Đoạn trích này là một ví dụ minh họa rất rõ nét về những hệ quả của hiện tượng này.

Tại cuộc họp thông báo đổi tên xã Hùng Tâm và thay đổi chức vụ của một số người, chúng ta thấy nhân vật chính, ông Chủ tịch xã Toàn Nha, là một người rất tiêu biểu cho kiểu người sống giả dối trong xã hội. Ông ta mơ ước xây dựng một xã khoa học, phát triển để tỏ vẻ vang và được công nhận. Tuy nhiên, ông lại thiếu sự phân tích cụ thể và hiểu biết về tình hình thực tế của xã. Ông Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những yếu tố cơ bản, như việc lo lắng cho cơm áo của người dân nơi đây.

Ngôn ngữ của ông Chủ tịch Toàn Nha không phù hợp với cuộc họp trang nghiêm. Lời nói của ông thường rất cao siêu và khoa trương, nhưng thực tế lại rất phũ phàng và không mang lại giá trị thực tế. Ví dụ, ông nói: “Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học… Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở.” Từ ngữ khoa chương, lố bịch của ông chỉ là sáo rỗng và không thể hiện sự hiểu biết thực sự. Ông Chủ tịch xã Toàn Nha là một cái ví dụ điển hình cho những người sống giả dối trong xã hội. Ông ta mơ ước xây dựng một xã khoa học để tỏ vẻ vang và được công nhận. Tuy nhiên, ông ta chỉ tìm hiểu một cách hời hợt và thiếu sự phân tích cụ thể về tình hình thực tế của xã. Ông Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những yếu tố cơ bản cần cho cuộc sống của người dân. Lời nói của ông thường rất cao siêu và khoa trương nhưng thực tế lại rất phũ phàng và không mang lại giá trị thực tế. Ngôn ngữ của ông không phù hợp với cuộc họp trang nghiêm, thường có nhiều từ ngữ không rõ nghĩa và khiến người nghe cảm thấy lố bịch.

Sự không tương xứng giữa hình thức và thực chất, suy nghĩ và hành động của ông Chủ tịch Toàn Nha tạo nên tình huống hài hước và trớ trêu. Ví dụ, ông Đốp, một người không được xem trọng, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc xã Hùng Tâm. Ông Thình, người làm công việc phụ trong xã, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ. Điều này làm cho việc làm của họ trở nên trái ngược với hiểu biết và năng lực thực tế.

Cuối cùng, đoạn trích “Đổi tên cho xã” phản ánh một cách hài hước và lố bịch tác hại của hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội, qua việc tạo ra sự không tương xứng giữa hình thức và thực chất, suy nghĩ và hành động của nhân vật. Tác phẩm này cũng nhấn mạnh về sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt, giữa áo tưởng và thực tế, và tạo ra những tình huống trớ trêu và gây tiếng cười trào phúng.

Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã - mẫu 2

Trong đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ, chúng ta được làm quen với xã Hùng Tâm, nơi diễn ra một cuộc họp quan trọng để thông báo về những thay đổi của xã. Điều này giúp ta hiểu rõ tình huống của đoạn trích. Đoạn trích này cũng giới thiệu một số nhân vật quan trọng, trong đó ông Chủ tịch xã Toàn Nha nổi bật như một biểu tượng cho kiểu người thích sống giả dối trong xã hội.

Ông Toàn Nha là một người sống giả dối và tham vọng mù quáng. Ông ta có khao khát xây dựng và phát triển một xã khoa học để tỏ vẻ vang vọng và thể hiện vị trí của mình. Tuy nhiên, ông ta lại chỉ tìm hiểu một cách hời hợt, chưa có sự phân tích tình hình thực tế của xã mình. Ông Toàn Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những thứ vốn là cần thiết cho cuộc sống của người dân nơi đây. Ông nói những từ ngữ khoa học, lố bịch như “Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học… Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở.” Tuy nhiên, những lời ông nói chỉ là sáo rỗng và không có giá trị thực tế. Ông thường phong chức một cách tràn lan, nhưng thực tế thì ông không có khả năng thực hiện những gì ông nói.

Trong đoạn trích này, ta thấy sự không tương xứng giữa bề ngoài và bản chất của nhân vật ông Toàn Nha. Ông ta được phong làm Chủ tịch xã và có chức vụ quan trọng nhưng lại không hiểu rõ nhiệm vụ của mình. Có những nhân vật khác cũng có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, như ông Đốp và ông Thình. Điều này khiến cho việc làm của họ trở nên lố bịch và hài hước.

Ngoài ra, ngôn ngữ của ông Toàn Nha không phù hợp với cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. Ông ta sử dụng nhiều từ ngữ không rõ nghĩa và cách ông nói không chỉ làm cho người khác không hiểu ý của ông mà còn tạo nên tình huống hài hước.

Tuy nhiên, đoạn trích cũng thể hiện sự mâu thuẫn trong xã hội, sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt. Ông Toàn Nha vẽ ra một tương lai đẹp cho xã nhưng thực tế lại làm cho người dân gặp nhiều khó khăn. Điều này thể hiện một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện và sự không tương xứng giữa hình thức và bản chất.

Tóm lại, đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã thành công trong việc phê phán tình huống thích sĩ diện và tạo ra những tình huống hài hước để làm nhấn mạnh sự mâu thuẫn và tương phản trong xã hội.

Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã - mẫu 3

Đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã cho người đọc thấy được tác hại của bệnh sĩ diện và ảnh hưởng của nó đến cộng đồng, xã hội chỉ thông qua sự việc đổi tên của xã Hùng Tâm.

Xã Hùng Tâm mở cuộc họp thông báo những đổi mới của xã Hùng Tâm từ tên xã đến chức vụ của một số người. Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người thích sống giả dối trong xã hội. Ông Nha là một người sống giả dối và tham vọng một cách mù quáng. Ông mong ước xây dựng và phát triển một xã khoa học để ông vẻ vang với các xã khác và với cấp trên. Ông tìm hiểu những nơi khác nhưng chỉ tìm hiểu một cách hời hợt, chưa có sự phân tích tình hình thực tế của xã mình đã vội vàng đổi mới. Ông muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những thứ vốn là cần câu cơm của người dân nơi đây. Ông nói những từ ngữ khoa chương, lố bịch như " Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học... Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở". Ông nói rất cao siêu nhưng thực tế thì phũ phàng bởi những lời ông nói chỉ là sáo rỗng, ông phong chức một cách tràn lan nhưng thực tế thì chẳng ra đâu vào đâu, chính những người giữ chức đó còn chẳng hiểu mình sẽ làm gì.

Nhân vật trong đoạn trích có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, giữa suy nghĩ và hành động khiến việc làm trở nên lố bịch hài hước. Ví dụ: Ông Đốp một tên hoạn lợn lại được phong cho làm chức Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc xã Hùng Tâm; Ông Thình vốn là đội trưởng đội làm những nghề phụ của xã lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ...

Ngôn ngữ của ông không phù hợp với một cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. Lời nói có nhiều từ ngữ không rõ nghĩa như: ta bung ra, ta bung ra pháo. Điều buồn cười nữa là ở chỗ ông muốn phát triển kinh tế nhưng những công việc vốn là lợi thế ở xã lại triệt để vứt bỏ, chuyển sang sản xuất pháo, thứ mà chính những người nhận nhiệm vụ quản lí cũng không hiểu rõ. Ông Nha càng cố nói những từ khoa học, thì càng lộ ra nhiều sự thiếu hiểu biết của mình như Trung tâm Công nghệ mà chỉ sản xuất có pháo.

Văn bản có sự mâu thuẫn giữa cái xấu và cái tốt. Ông Nha vẽ ra một viễn tưởng cao đẹp về một xã phát triển, giàu mạnh nhưng thực tế thì những gì ông làm đều chỉ đẩy người dân vào cái nghèo đói. Đó là sự tương phản giữa áo tưởng và thực tế. Kết quả là một loạt các chức danh mới được tạo ra nhưng không khoa học và rối loạn.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 8 (Cánh diều) hay khác: