Toptailieu.vn biên soạn và giới thiệu Các dạng bài toán đốt cháy chất béo hay, chi tiết, từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh nắm vững kiến thức về Các dạng bài toán đốt cháy chất béo, từ đó học tốt môn Hoá.

Các dạng bài toán đốt cháy chất béo hay, chi tiết

A. Phương pháp giải

1. Phản ứng đốt cháy

Tổng quát:

Trong đó: k là độ bất bão hòa trong phân tử chất béo (k ≥ 3) và được xác định theo công thức:

$\mathrm{k}=\frac{2.\mathrm{C}+2-\mathrm{H}}{2}$

$\Rightarrow {\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}>{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}$

2. Áp dụng một số định luật và công thức tính

- Áp dụng công thức đốt cháy hợp chất hữu cơ X có độ bất bão hòa k

${\mathrm{n}}_{\mathrm{x}}=\frac{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}-{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}}{\mathrm{k}-1}$

- Định luật bảo toàn khối lượng cho phản ứng cháy

${\mathrm{m}}_{\mathrm{CB}}+{\mathrm{m}}_{{\mathrm{O}}_2}={\mathrm{m}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{m}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}$

- Định luật bảo toàn nguyên tố

+ ${\mathrm{n}}_{\mathrm{CB}}=\frac{{\mathrm{n}}_{\mathrm{O}\left(\mathrm{CB}\right)}}{6}$

+ ${\mathrm{n}}_{\mathrm{O}\left(\mathrm{CB}\right)}+2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{O}}_2}=2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}$

$\Rightarrow {\mathrm{n}}_{\mathrm{CB}}=\frac{2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}-2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{O}}_2}}{6}$

+ ${\mathrm{n}}_{\mathrm{C}}={\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}$; ${\text{n}}_{\mathrm{H}}=2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}$

+ Số nguyên tử C trong hợp chất $\mathrm{X}=\frac{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}}{{\mathrm{n}}_{\mathrm{X}}}$

B. Ví dụ minh họa

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn m gam triglixerit cần 1,61 mol O₂ thu được 1,14 mol CO₂ và 1,06 mol H₂O. Cho 7,088 gam chất béo trên tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH thì khối lượng muối tạo thành là

A. 7,648 gam.

B. 6,672 gam. 

C. 7,312 gam.

D. 7,612 gam.

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức:

${\mathrm{n}}_{\mathrm{CB}}=\frac{2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}-2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{O}}_2}}{6}$

n_CB = 0,02 mol

Áp dụng ĐLBTKL:

${\mathrm{m}}_{\mathrm{CB}}+{\mathrm{m}}_{{\mathrm{O}}_2}={\mathrm{m}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{m}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}$

m_CB = 17,72 gam

M_CB= 886 (g/mol)

Ứng với 7,088 gam chất béo      

$\to {\mathrm{n}}_{\mathrm{chat}\mathrm{beo}}=\frac{7,088}{886}=0,008\mathrm{mol}$

$$\begin{gathered} \to {\mathrm{n}}_{\mathrm{glixerol}}={\mathrm{n}}_{\mathrm{chatbeo}}=0,008\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOH}}=3{\mathrm{n}}_{\mathrm{chat}\mathrm{beo}}=0,024\mathrm{mol} \end{gathered}$$

Áp dụng ĐLBTKL:

m_{chat beo} + m_NaOH =m_muối + m_glixerol

$\to$7,088 + 0,024.40 = m_muối + 0,008.92

 $\to$m_muối = 7,312 gam

$\to$Chọn C

Ví dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn a gam triglixerit X cần vừa đủ 7,8 mol O₂ thu được 5,5 mol CO₂ và 5,2 mol H₂O. Mặt khác cho a gam X phản ứng với vừa đủ dung dịch Br₂. Số mol Br₂ tham gia phản ứng là

A. 0,2 

B. 0,1

C. 0,4

D. 0,3

Hướng dẫn giải:

${\mathrm{n}}_{\mathrm{CB}}=\frac{2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}+{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}-2{\mathrm{n}}_{{\mathrm{O}}_2}}{6}$

$\to$n_CB = 0,1 mol

Áp dụng công thức đốt cháy hợp chất hữu cơ X có độ bất bão hòa k

${\mathrm{n}}_{\mathrm{x}}=\frac{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}-{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}}}{\mathrm{k}-1}$ 

$\iff 0,1=\frac{5,5-5,2}{\mathrm{k}-1}$

$\to$k = 4 $\to$có $3\mathrm{\pi }$ trong COO và $1\mathrm{\pi }$ trong C=C

$\to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{Br}}_2}=1.{\mathrm{n}}_{\mathrm{X}}=0,1\mathrm{mol}$

$\to$Chọn B

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn m gam một triglixerit X cần dùng 1,61 mol O₂, thu được 1,14 mol CO₂ và 1,06 mol H₂O. Cho 26,58 gam X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH thì khối lượng muối tạo thành là

A. 18,28g

B. 27,14g

C. 27,42g 

D. 25,02g

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn 17,72g một chất béo cần 1,61 mol O₂ thu được CO₂ và 1,06 mol H₂O. Mặt khác cho 26,58 gam chất béo này vào vừa đủ dd NaOH thì thu được lượng muối là

A. 18,56g

B. 27,42g

C. 27,14g 

D. 18,28g

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol chất béo, thu được lượng CO₂ và H₂O hơn kém nhau 6 mol. Mặt khác a mol chất béo trên tác dụng tối đa với 600 ml dung dịch Br₂ 1M. Giá trị của a là

A. 0,20.

B. 0,30.

C. 0,18. 

D. 0,15.

Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol triglixetit ta thu được 250,8 gam CO₂ và 90 gam H₂O. Mặt khác 0,1 mol X phản ứng vừa đủ với V lít dung dịch Br₂ 1M. Giá trị của V là

A. 0,7

B. 0,3

C. 0,5 

D. 0,4

Câu 5: Hỗn hợp X gồm 2 triglixerit no. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần V lit oxi (đktc) thu được 34,272 lit CO₂ (đktc) và 26,46 gam H₂O. Giá trị của V là

A. 48,720.

B. 49,392.

C. 49,840.

D. 47,152.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn a gam triglixerit X cần vừa đủ 3,26 mol O₂, thu được 2,28 mol CO₂ và 39,6 gam H₂O. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn a gam X trong dung dịch NaOH, đun nóng, thu được dung dịch chứa b gam muối. Giá trị của b là

A. 40,40 

B. 31,92

C. 35,60 

D. 36,72

Câu 7: Thủy phân hoàn toàn triglixerit X trong dung dịch NaOH, thu được glixerol, natri stearat và natri oleat. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần vừa đủ 3,22 mol O₂, thu được H₂O và 2,28 mol CO₂. Giá trị m là

A. 32,24g.

B. 30,12g. 

C. 35,44g. 

D. 33,74g.

Câu 8: Khi cho chất béo X phản ứng với dung dịch Br₂ thì 1 mol X phản ứng tối đa với 4 mol Br₂. Đốt cháy hoàn toàn a mol X thu được b mol H₂O và V lít CO₂ (đktc). Biểu thức liên hệ giữa V với a, b là?

A. V = 22,4(b + 3a)

B. V = 22,4(b + 7a)

C. V = 22,4(4a – b)

D. V = 22,4(b + 6a)

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn m gam chất béo X (chứa triglixerit của axit stearic, axit panmitic và các axit béo tự do đó). Sau phản ứng thu được 13,44 lít CO₂ (đktc) và 10,44 gam nước. Xà phòng hóa m gam hỗn hợp X với hiệu suất 90% thì khối lượng glixerol thu được là

A. 2,484 gam.

B. 0,828 gam.

C. 1,656 gam.

D. 0,92 gam.

Câu 10: Đốt cháy hoàn toàn a gam triglixerit X cần vừa đủ 0,32 mol O₂ thu được 0,228 mol CO₂ và 0,208 mol H₂O. Mặt khác, cho a gam X vào 45 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,1M và KOH 0,1M sau phản ứng hoàn toàn cô cạn dung dịch thu được chất rắn chứa m gam muối khan. Giá trị của m là:

A. 3,768

B. 3,712

C. 2,808

D. 3,692

Đáp án tham khảo

Xem thêm các dạng bài tập Hoá học lớp 12 hay, chi tiết khác:

Các dạng bài toán đốt cháy este và cách giải

Các dạng bài toán thủy phân chất béo và cách giải

Các dạng bài toán xác định công thức cấu tạo este, chất béo và cách giải

Công thức tính hiệu suất phản ứng este hóa hay nhất

Công thức phản ứng xà phòng hóa este hay nhất