SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Bài 6: Văn minh Ai Cập

677

Toptailieu biên soạn và giới thiệu giải Sách bài tập Lịch sử 10 Bài 6: Văn minh Ai Cập sách Chân trời sáng tạo hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm các bài tập từ đó nâng cao kiến thức và biết cách vận dụng phương pháp giải vào các bài tập trong SBT Lịch sử 10 Bài 6.

SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Bài 6: Văn minh Ai Cập

Bài tập 1 trang 29 SBT Lịch sử 10: Dựa vào Hình 6.1 trong SGK, em hãy xác định nơi hình thành nền văn minh Ai Cập. Phân tích tác động của điều kiện tự nhiên đến sự hình thành và phát triển văn minh Ai Cập cổ đại. Vì sao sử gia Hy Lạp cổ đại Hêrô-đốt viết: “Ai Cập là tặng phẩm của sông Nin”?

Lời giải:

- Nơi hình thành nền văn minh Ai Cập: đông bắc châu Phi

- Tác động của điều kiện tự nhiên đến sự hình thành văn minh Ai Cập:

+ Các đồng bằng màu mỡ, nguồn nước dồi dào… thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây cối và vật nuôi.

+ Điều kiện tự nhiên cũng là một yếu tố tác động, thúc đẩy sự ra đời sớm của nhà nước cổ đại ở Ai Cập (vì sản xuất nông nghiệp đặt ra yêu cầu trị thủy các công xã nông thôn cần liên minh, hợp tác với nhau...)

+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi đã thúc đẩy sự phát triển của kinh tế sớm đưa tới sự phân hóa xã hội thành các tầng lớp: quý tộc, nông dân công xã, nô lệ,...

- Câu nói “Ai Cập là tặng phẩm của sông Nin” đã phản ánh về vai trò của sông Nin đối với đời sống của cư dân Ai Cập cổ đại:

+ Sông Nin cung cấp nguồn nước và nguồn lợi sinh vật dồi dào

+ Sông Nin bồi đắp phù sa, hình thành nên ở Ai Cập những đồng bằng rộng lớn, màu mỡ

+ Sông Nin còn là tuyến đường huyết mạch kết nối giữa các vùng ở Ai Cập

Nhờ khai thác những thuận lợi mà sông Nin đem lại, cư dân Ai Cập cổ đại đã sớm hình thành và phát triển nền văn minh của mình.

Bài tập 2 trang 29 SBT Lịch sử 10: Điều kiện tự nhiên tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế Ai Cập cổ đại? Quan sát Hình 6.1, em hãy mô tả một số hoạt động kinh tế của cư dân Ai Cập cổ đại. Nhận xét đặc trưng cơ bản của kinh tế Ai Cập thời kì này.

Điều kiện tự nhiên tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế

a. Điều kiện tự nhiên tác động:..............................................................................

b. Một số hoạt động kinh tế:..................................................................................

c. Đặc trưng kinh tế Cơ bản:..................................................................................

Lời giải:

a. Điều kiện tự nhiên tác động: thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp (do có các đồng bằng mà mỡ, nguồn nước dồi dào...)

b. Một số hoạt động kinh tế (qua hình 6.1).

+ Trồng trọt theo mùa vụ (các loại cây như: lúa mì, lúa mạch, nho...)

+ Chăn nuôi gia súc như: cừu, bò, dê...

c. Đặc trưng kinh tế cơ bản: chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp và giao thương.

Bài tập 3 trang 30 SBT Lịch sử 10: Quan sát Hình 6.3 trong SGK, xác định thành phần, vị trí các tầng lớp trong xã hội, vị trí các tầng lớp trong xã hội Ai Cập cổ đại. Tầng lớp nào là lực lượng sản xuất chính? Giải thích.

- Tầng lớp thống trị:..................................................................................................

- Tầng lớp bị trị:...........................................................................................................

- Lực lượng sản xuất chính:........................................................................................

Lời giải:

- Tầng lớp thống trị: vua, quan lại, quý tộc

- Tầng lớp bị trị: thương nhân, thợ thủ công, nông dân công xã, nô lệ.

- Lực lượng sản xuất chính: nông dân công xã.

Bài tập 4 trang 30 SBT Lịch sử 10: Em hãy nhận xét về cơ cấu nhà nước cổ đại ở Ai Cập. Ý nghĩa sự ra đời nhà nước ở Ai Cập.

- Nêu nhận xét:........................................................................................................

- Ý nghĩa sự ra đời nhà nước ở Ai Cập:.................................................................

Lời giải:

- Nêu nhận xét: nhà nước cổ đại Ai Cập mang tính chât chuyên chế, đứng đầu là Pha-ra-ông có quyền lực tối cao; gúp việc cho Pha-ra-ông là các quý tộc và tăng lữ (phụ trách việc: thu thuế, xây dựng đền tháp, chỉ huy quân đội,...).

- Ý nghĩa sự ra đời nhà nước ở Ai Cập:

+ Nhà nước Ai Cập ra đời là một trong những thành tựu nổi bật của văn minh nhân loại, đánh dấu bước phát triển trong tổ chức và quản lí của xã hội loài người.

+ Nhà nước hình thành một mặt đánh dấu cư dân Ai Cập đã sớm bước vào thời kì văn minh, mặt khác cũng là yếu tố thúc đẩy văn minh Ai Cập phát triển.

+ Nhà nước chuyên chế Ai Cập cổ đại tạo điều kiện để huy động tối đa sức người, sức của để thực hiện các công trình xây dựng quy mô lớn như thuỷ lợi, kim tự tháp hoặc các đền đài, cung điện.

Bài tập 5 trang 31 SBT Lịch sử 10: Thế nào là chữ tượng hình? Nêu ý nghĩa của sự ra đời chữ viết của sự ra đời chữ viết, chữ số Ai Cập cổ.

- Chữ tượng hình là: ...................................................................................................

- Ý nghĩa của sự ra đời chữ viết, chữ số Ai Cập cổ: .......................................................................

Thế nào là chữ tượng hình? Nêu ý nghĩa của sự ra đời chữ viết

Lời giải:

- Chữ tượng hình là: loại chữ viết sử dụng hình ảnh để biểu thị âm thanh hoặc ý nghĩa.

- Ý nghĩa của sự ra đời chữ viết, chữ số Ai Cập cổ:

+ Là một trong những hệ thống chữ viết ra đời sớm nhất trên thế giới; phản ánh trình độ tư duy của cư dân Ai Cập.

+ Minh chứng cho thời đại hoàng kim của Ai Cập cổ đại.

+ Là phương tiện chủ yếu lưu giữ thông tin từ đời này qua đời khác.

+ Là cơ sở để người đời sau nghiên cứu về văn hóa Ai Cập thời cổ đại.

Bài tập 6 trang 31 SBT Lịch sử 10: Tại sao người Ai Cập cổ lại sùng bái tự nhiên? Theo em, tôn giáo, tín ngưỡng góp phần thúc đẩy sự phát triển những lĩnh vực nào của Ai Cập cổ đại?

Lời giải:

- Người Ai Cập cổ đại sùng bái tự nhiên vì:

+ Trong cuộc sống hằng ngày và đặc biệt là hoạt động sản xuất nông nghiệp của cư dân Ai Cập có sự gắn bó và phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố khác nhau của tự nhiên, như: gió, mưa, nắng…

+ Mặt khác, ở thời cổ đại, nhận thức của con người về thế giới còn nhiều hạn chế

do đó, sùng bái tự nhiên là kết quả tất yếu của cư dân Ai Cập cổ đại.

- Tôn giáo, tín ngưỡng góp phần thúc đẩy sự phát triển của y học, kiến trúc của Ấn Độ cổ đại, vì người Ai Cập cho rằng con người là bất tử, sau khi chết nếu thể xác còn nguyên vẹn thì linh hồn sẽ quay trở lại hồi sinh con người. Quan niệm này dẫn đến tục ướp xác và xây lăng mộ để giữ thi thể tồn tại lâu dài.

Bài tập 7 trang 31 SBT Lịch sử 10: Nêu hiểu biết cá nhân về kim tự tháp Ai Cập. Theo em, nhận định: “Con người phải sợ thời gian nhưng thời gian phải sợ kim tự tháp” có đúng không? Vì sao?

Nêu hiểu biết cá nhân về kim tự tháp Ai Cập

Lời giải:

- Hiểu biết về kim tự tháp:

+ Kim tự tháp là thành tựu vĩ đại của người Ai Cập cổ đại, kì quan duy nhất trong số bảy kì quan của thế giới cổ đại (theo quan niệm của người Hy Lạp), còn tồn tại đến ngày nay.

+ Kim tự tháp là lăng mộ của phara-ông, ẩn chứa những thông tin về tôn giáo, tín ngưỡng, phản chiếu đời sống văn hoả vật chất và tinh thần của người Ai Cập cổ. 

+ Cho đến nay, đã có 138 kim tự tháp ở Ai Cập được phát hiện, trong đó nổi tiếng nhất là quần thể kim tự tháp và tượng nhân sư ở Ghi-da.

- Phát biểu ý kiến về nhận định:

+ Theo em, nhận định: “Con người phải sợ thời gian nhưng thời gian phải sợ kim tự tháp” là đúng.

+ Giải thích: Trải qua gần 5000 năm, các kim tự tháp hùng vĩ vẫn đứng sừng sững ở vùng sa mạc Ai Cập, bất chấp thời gian và mưa nắng.

Bài tập 8 trang 32 SBT Lịch sử 10: Em hãy giải ô chữ hàng ngang dựa theo những gợi ý dưới đây và tìm ô chữ chủ.

a. (9 chữ cái). Kì quan thế giới cổ đại duy nhất còn lại.

b. (6 chữ cái): Nhân vật b huyền thoại ở Ai Cập mình: người đầu sư tử.

c. (7 chữ cái): Tên loại e cây được người Ai Cập sửa dụng để chế tạo giấy viết. 

d. (6 chữ cái): Tên vị thần: sông Nin (Nile). 

e. (9 chữ cái): Chữ viết CV của người Ai Cập. 

g. (5 chữ cái): Loại cây lương thực chính của Ai Cập. 

h. (9 chữ cái): Nữ hoàng nổi tiếng của Ai Cập thời kì Hậu vương quốc. 

i. (10 chữ cái): Ngành kinh tế chính của đa số các quốc gia cổ đại phương Đông.

Ô chữ chủ (8 chữ cái):“Dòng sông của sự sống", gắn liền với những giá trị văn minh Ai Cập là ........................................................

CLEOPAC

Em hãy giải ô chữ hàng ngang dựa theo những gợi ý dưới đây và tìm ô chữ chủ

Lời giải:

- Giải ô chữ:

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

A

 

 

 

 

 

K

I

M

T

U

T

H

A

P

B

 

 

 

 

 

 

N

H

A

N

S

U

 

 

C

P

A

P

Y

R

U

S

 

 

 

 

 

 

 

D

 

 

 

 

 

 

O

S

I

D

I

T

 

 

E

 

 

 

T

U

O

N

G

H

I

N

H

 

 

G

 

 

 

 

 

 

L

U

A

M

I

 

 

 

H

 

 

 

N

E

F

E

R

T

I

T

I

 

 

I

 

 

 

N

O

N

G

N

G

H

I

E

P

 

- Ô chữ chủ: SÔNG NILE

Bài tập 9 trang 32 SBT Lịch sử 10: Hoàn thành bảng thống kê theo từng lĩnh vực những thành tựu văn minh Ai Cập cổ đại vẫn còn giá trị đến hiện nay.

 

Thành tựu tiêu biểu

Lĩnh vực ứng dụng

Giá trị ở thời hiện đại

Chữ viết và văn học

 

 

 

Tín ngưỡng, tôn giáo

 

 

 

Khoa học tự nhiên, kĩ thuật

 

 

 

Kiến trúc và điêu khắc

 

 

 

Lời giải:

 

Thành tựu tiêu biểu

Lĩnh vực ứng dụng

Giá trị ở thời hiện đại

Chữ viết và văn học

- Chữ tượng hình

- Sử học

- Ghi chép lịch sử, từ đó thế hệ sau có thể hiểu biết về thế giới cổ đại

Tín ngưỡng, tôn giáo

- Sùng bái tự nhiên

- Tin vào sự bất tử của linh hồn

- Y học

- Kiến trúc – điêu khắc

- Giúp thế hệ sau có thể hiểu biết về đời sống tinh thần của cư dân Ai Cập cổ đại

- Thúc đẩy sự nghiên cứu, phát triển của các lĩnh vực y học, kiến trúc – điêu khắc

Khoa học tự nhiên, kĩ thuật

- Hệ đếm lấy số 10 làm cơ sở

- Uớp xác...

- Toán học

- Y học

- Có giá trị và ảnh hưởng đến thời hiện đại.

Kiến trúc và điêu khắc

- Kim tự tháp

- Tượng Nhân sư

- Kiến trúc – điêu khắc

- Du lịch

- Có giá trị cao về điện ảnh, lịch sử, kiến trúc, điêu khắc, du lịch...

Câu 1 trang 33 SBT Lịch sử 10: Nhà nước cổ đại ra đời sớm nhất ở phương Đông là

A. Ba Tư.

B. Ai Cập.

C. Ấn Độ.

D. Trung Quốc.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Câu 2 trang 33 SBT Lịch sử 10: Cư dân Ai Cập sống tập trung ở đồng bằng ven sông lớn vì ở đây có

A. lãnh thổ rộng lớn, đất đai mềm xốp, dễ canh tác.

B. khí hậu ấm áp, giao thông thuận tiện để buôn bán.

C. địa hình bằng phẳng, đất đai màu mỡ, dễ canh tác.

D. khí hậu ấm nóng, không có lũ lụt, thiên tai, hạn hán.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Câu 3 trang 33 SBT Lịch sử 10: Điều kiện tự nhiên ở Ai Cập thích hợp nhất cho việc phát triển ngành kinh tế chủ yếu nào dưới đây?

A. Thương nghiệp.

B. Thủ công nghiệp.

C. Nông nghiệp.

D. Đánh bắt cá.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Câu 4 trang 33 SBT Lịch sử 10: Mục đích chính để cư dân Ai Cập cổ đại liên kết thành liên minh công xã là

A. làm công tác thuỷ lợi.

B. chống ngoại xâm.

C. phát triển thủ công nghiệp.

D. phát triển thương nghiệp.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Câu 5 trang 33 SBT Lịch sử 10: Vì sao nhà nước Ai Cập cổ đại ra đời sớm?

A. Điều kiện tự nhiên thuận lợi, sản xuất phát triển.

B. Cư dân sống tập trung trên đồng bằng ven biển.

C. Cư dân sống phân tán, cần phải liên kết với nhau để sản xuất.

D. Điều kiện tự nhiên không thuận lợi cần phải liên kết với nhau.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Câu 6 trang 33 SBT Lịch sử 10: Các tầng lớp xã hội chính của xã hội Ai Cập cổ đại gồm:

A. vua, quan lại, nông dân lĩnh canh.

B. quý tộc, nông dân công xã, nô lệ.

C. vua, nông dân tự canh, nô lệ.

D. quý tộc, bình dân, nô lệ.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Câu 7 trang 33 SBT Lịch sử 10: Tầng lớp nào dưới đây là lực lượng lao động chính của xã hội Ai Cập cổ đại?

A. Quý tộc.

B. Nông dân Công xã.

C. Nô lệ.

D. Nông nô.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Câu 8 trang 33 SBT Lịch sử 10: Tính chất của nhà nước Ai Cập cổ đại là nhà nước

A. chuyên chế tập quyền.

B. chuyên chế tản quyền.

C. chiếm hữu nô lệ.

D. dân chủ cổ đại.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Câu 9 trang 34 SBT Lịch sử 10: Đứng đầu nhà nước Ai Cập cổ đại là ai?

A. Quý tộc.

B. Pha-ra-ông (Pharaoh).

C. Chấp chính quan.

D. Tù trưởng.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Câu 10 trang 34 SBT Lịch sử 10: Nhà nước Ai Cập cổ đại được hình thành trên cơ sở nào dưới đây?

A. Thị tộc.

B. Bộ lạc.

C. Công xã nguyên thuỷ.

D. Liên minh công xã.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Câu 11 trang 34 SBT Lịch sử 10: Vì sao Lịch pháp và Thiên văn học ở Ai Cập cổ đại ra đời sớm?

A. Do nhu cầu sản xuất nông nghiệp.

B. Thúc đẩy sản xuất thương nghiệp.

C. Tiến hành nghi thức tôn giáo.

D. Cúng tế các vị thần linh.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Câu 12 trang 34 SBT Lịch sử 10: Chữ viết Ai Cập cổ đại ra đời do nhu cầu

A. quản lí hành chính.

B. ghi chép và lưu trữ tri thức.

C. trao đổi buôn bán.

D. đo đạc, phân chia ruộng đất.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Câu 13 trang 34 SBT Lịch sử 10: Việc ra đời chữ viết có ý nghĩa gì?

A. Phát minh lớn, biểu hiện đầu tiên và cơ bản của văn minh nhân loại.

B. Phát triển kinh tế, biểu hiện đầu tiên cơ bản của văn minh trí tuệ.

C. Ghi chép lại những kinh nghiệm của con người về đời sống.

D. Ghi chép lại hiểu biết của con người về tự nhiên và xã hội.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Câu 14 trang 34 SBT Lịch sử 10: Người Ai Cập viết chữ trên nguyên liệu gì?

A. Lụạ.

B. Thẻ tre, trúc.

C. Đất sét.

D. Giấy pa-pi-rút (papyrus).

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Câu 15 trang 34 SBT Lịch sử 10: Vì sao những tri thức toán học ra đời sớm ở Ai Cập cổ đại

A. Do nhu cầu chia ruộng đất, ghi chép nợ và tri thức khoa học.

B. Do nhu cầu tính toán trong xây dựng, phân chia ruộng đất.

C. Do nhu cầu tính toán nợ và thu thuế của giai cấp thống trị.

D. Do nhu cầu sản xuất nông nghiệp và phát triển thương nghiệp.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Câu 16 trang 34 SBT Lịch sử 10: Việc xây dựng thư viện A-lếch-xan-đri-a (Alexandria) ở Ai Cập thời cổ đại cho thấy người Ai Cập cổ thời cổ đại cho thấy người Ai Cập cổ

A. rất chuộng nghệ thuật.

B. thích chơi sách.

C. rất trân trọng và giữ gìn tri thức.

D. rất muốn làm những điều khác lạ.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Xem thêm các bài giải SBT Lịch sử lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 5: Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

Bài 7: Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại

Bài 8: Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại

Bài 9: Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại

Bài 10: Văn minh Tây Âu thời phục hưng

Đánh giá

0

0 đánh giá