Tài liệu tác giả tác phẩm Con chim chiền chiện Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Con chim chiền chiện lớp 7.

Con chim chiền chiện - Ngữ văn lớp 7

I. Tác giả văn bản

- Huy Cận ( 1919-2005) tên khai sinh là Cù Huy Cận

- Quê quán: Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.

- Phong cách nghệ thuật : thơ Huy Cận hàm súc, giàu chất suy tưởng triết lí

- Tác phẩm chính: Lửa thiêng, Vũ trụ ca, Trời mỗi ngày lại sáng, Đất nở hoa, Bài thơ cuộc đời, Những năm sáu mươi, Kinh cầu tự ...

II. Tìm hiểu tác phẩm

1. Thể loại: 

Con chim chiền chiện thuộc thể thơ bốn chữ

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: 

- Văn bản Con chim chiền chiện in năm 2004 trong Những bài thơ em yêu, Phạm Hổ, Nguyễn Nghiệp tuyển chọn.

3. Phương thức biểu đạt: 

Bài thơ Con chim chiền chiện có phương thức biểu đạt là biểu cảm 

4. Tóm tắt văn bản Con chim chiền chiện

Văn bản “Con chim chiền chiện” là hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn, ca hát giữa không gian cao rộng, trong khung cảnh thiên nhiên thanh bình, biểu tượng cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

5. Bố cục bài Con chim chiền chiện: 

Con chim chiền chiện có bố cục gồm 2 phần

- Phần 1: Hai khổ đầu: Chim chiền chiện bay giữa khung cảnh đồng lúa cao rộng

- Phần 2: Còn lại: Tiếng hót đẹp của chim chiền chiện

6. Giá trị nội dung: 

- Hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn, ca hát giữa không gian cao rộng, trong khung cảnh thiên nhiên thanh bình là hình ảnh của cuộc sống ấm no, hạnh phúc, gieo trong lòng người đọc cảm giác yêu đời , yêu cuộc sống .

7. Giá trị nghệ thuật: 

- Thơ bốn chữ phù hợp với việc sáng tác thơ cho trẻ em do dễ đọc, dễ nhớ 

- Hình ảnh so sánh tiếng hót của chim

- Lời thơ mộc mạc, giản dị, hồn nhiên

- Từ ngữ trong sáng, gợi hình, gợi cảm 

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm

1. Khung cảnh thiên nhiên con chim chiền chiện bay lượn:

Con chim chiền chiện

Bay vút, vút cao

Lòng đầy yêu mến

Khúc hát ngọt ngào.

Cánh đập trời xanh

Cao hoài, cao vợi

Tiếng hót long lanh

Như cành sương chói.

Chim ơi, chim nói

Chuyện chi, chuyện chi?

Lòng vui bối rối

Đời lên đến thì...

 - Con chim bay giữa khung cảnh cao rộng, bao la: trên đồng lúa

- Bay lượn tự do nên chim rất vui

- Hình ảnh so sánh: Tiếng hót của chim như “cành sương khói”
 → Chim chiền chiện được bay lượn tự do dưới bầu trời rộng bao la nên cảm thấy rất vui.

2. Tiếng hót của chim chiền chiện:

- Sau đây là các câu thơ nói về tiếng hót của chim chiền chiện:

Khúc hát ngọt ngào

Tiếng hót long lanh

Như cành sương chói

Chim ơi, chim nói

Chuyện chi chuyện chi?

Tiếng ngọc trong veo

Chim gieo từng chuỗi

Đồng quê chan chứa

Những lời chim ca

Chỉ còn tiếng hót

Làm xanh da trời

→ Tiếng hót của chiền chiện gợi cho ta cảm giác về cuộc sống thanh bình, hạnh phúc, tự do. Tiếng hót của chim chiền chiện gợi cho con người cảm thấy yêu cuộc sống, yêu con người hơn.