Chuẩn bị

Ngữ văn 7 trang 106 Câu hỏi 1: Đọc trước văn bản Hội thi thổi cơm; tìm hiểu thêm thông tin (qua sách, báo, Internet, thực tế,...) về các hội thi dân gian khác trong đời sống

Phương pháp giải:

Tham khảo qua sách, báo, Internet, thực tế,...

Lời giải:

Kéo co là một trò chơi thể hiện tinh thần thượng võ của dân ta. Tuy mỗi vùng một khác, nhưng bao giờ cũng là cuộc đấu tài, đấu sức giữa hai bên. Kéo co phải đủ ba keo, bên nào kéo được đối phương ngã về phía mình nhiều keo hơn là bên ấy thắng. Dù bên nào thắng thì cuộc thi cũng rất vui, vui ở sự ganh đua, những tiếng hò reo khuyến khích của người xem hội

Ngữ văn 7 trang 106 Câu hỏi 2: Kể tên một số hội thi dân gian và hiện đại mà em biết. Tìm hiểu tại sao lại phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi, trò chơi

Phương pháp giải:

Tham khảo qua sách, báo, Internet, thực tế,..

Lời giải:

- Một số hội thi dân gian mà em biết: kéo co, đấu vật, đua thuyền, chọi gà, chơi cờ người…

- Một số hội thi hiện đại mà em biết: hội thi sáng tác thơ văn, hùng biện, rung chuông vàng,...

- Phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi, trò chơi vì để đảm bảo tính cạnh tranh công bằng cho trò chơi

Đọc hiểu

Câu hỏi giữa bài

Ngữ văn 7 trang 106 Câu 1: Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?

Phương pháp giải:

Chú ý đoạn in đậm mở đầu văn bản

Lời giải:

Đoạn mở đầu được in đậm vì đó là phần sa pô nằm dưới tiêu đề và trên đầu bài viết nhằm thu hút người đọc. Nội dung chính của đoạn này là giới thiệu về hội thi thổi cơm.

Ngữ văn 7 trang 106 Câu 2: Bức ảnh minh họa cho nội dung gì?

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh minh họa

Lời giải:

Bức ảnh minh họa cho hội thi thổi cơm dân gian

Ngữ văn 7 trang 107 Câu 3: Địa điểm hội thi ở Từ Trọng có gì đặc biệt?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hằng Hóa - Thanh Hóa)

Lời giải:

Địa điểm hội thi ở Từ Trọng đặc biệt ở chỗ người dự thi ngồi trên thuyền thúng tại một đầm rộng, lộng gió

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 4: Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện có gì đặc biệt?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định)

Lời giải:

Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện đặc biệt ở chỗ:

- Người dự thi là nam giới

- Cách thi: Mỗi nhóm hai người, xếp thành hàng ngang. Một người buộc cành tre dẻo, dai vào lưng, ngọn tre cao hơn đầu. Trên ngọn tre đeo sẵn một niêu cơm, người kia có nhiệm vụ đun nấu. Cả hai người vừa nấu vừa bước quanh sân đình.

Câu hỏi cuối bài

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 1: Chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp cho người đọc thông tin gì? Theo em, thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản và chú ý nội dung của từng phần

Lời giải:

- Bố cục của văn bản: 5 phần

+ Phần 1 (từ đầu đến “vừa đi vừa nấu cơm”): giới thiệu về hội thi thổi cơm

+ Phần 2 (tiếp dến “dùng để cúng thần”): Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm - Hà Nội)

+ Phần 3 (tiếp đến “Ai thổi được nồi cơm thơm dẻo, ngon, xong trước là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội)

+ Phần 4 (tiếp đến “Kết thúc cuộc thi, ai có nồi cơm hoặc chõ xôi chín dẻo, ngon là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hộ Từ Trọng (Hoằng Hóa - Thanh Hóa)

+ Phần 5 (phần còn lại): Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định)

- Theo em, thông tin quan trọng nhất là những quy tắc, luật lệ của hội thi thổi cơm vì đó là các quy tắc tạo nên một cuộc thi

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 2: Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? (Gợi ý: trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân - kết quả, mức độ quan trọng hoặc các đối tượng được phân loại). Cách sắp xếp thông tin đó tạo ra hiệu quả như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý trật từ thời gian, quan hệ nguyên nhân - kết quả, mức độ quan trọng hoặc các đối tượng được phân loại

Lời giải:

Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo thứ tự thời gian từ khi cuộc thi bắt đầu đến lúc kết thúc. Cách sắp xếp đó giúp người đọc dễ dàng hình dung về cách thức cũng như luật lệ của hội thi thổi cơm ở nhiều vùng miền khác nhau.

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 3: Chỉ ra những điểm giống và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được nói tới trong văn bản.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ các phần thi thổi cơm của các địa phương và so sánh

Lời giải:

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 4: Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là gì? Phân tích một số nội dung cụ thể trong văn bản để thấy người viết đã đạt được mục đích đó.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải:

Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là để giới thiệu về cuộc thi thổi cơm của các địa phương nổi tiếng. 

Trong văn bản, người viết đã giới thiệu về thể lệ và cách thức tổ chức hội thi thổi cơm ở nhiều địa điểm khác nhau giúp người đọc có hình dung từ khái quát tới chi tiết về hội thi dân gian này.

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 5: Văn bản giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm của một địa phương được nêu trong văn bản mà em thấy thú vị.

Phương pháp giải:

Nêu suy nghĩ của em, chọn ra hội thi mà em cho là thú vị nhất

Lời giải:

- Văn bản giúp em hiểu thêm về quy tắc, luật lệ của hội thi thổi cơm.

- Luật thi và cách thi thổi cơm của địa phương mà em thấy thú vị là: hội Từ Trọng (Hoằng Hóa - Thanh Hóa)

+ Luật thi: người dự thi ngồi trên thuyền thúng tại một đầm lầy, lộng gió; mỗi người một thuyền, kiềng, rơm ẩm, bã mía tươi và trang bị khác giống nhau

+ Cách thi: sau hiệu lệnh, các thí sinh đưa thuyền rời bờ ra giữa đầm; thuyền bồng bềnh, gió lộng, củi lửa lại khó cháy, thậm chí gặp mưa phần gió bấc. Kết thúc cuộc thi, ai có nồi cơm hoặc chõ xôi chín dẻo, ngon là người thắng cuộc.

Ngữ văn 7 trang 108 Câu 6: Văn bản chỉ có một ảnh minh họa. Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản và lựa chọn nội dung minh họa phù hợp

Lời giải:

- Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung cuộc thi của nữ của hội thi nấu cơm ở làng Chuông (Hà Nội) vì quy định của cuộc thi thể hiện sự tháo vát, tần tảo, đảm đang của người phụ nữ khi họ phải vừa nấu cơm vừa giữ trẻ vừa trông chừng một con vật.

- Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung người cổ vũ hoặc ban giám khảo để minh họa để có thể hình dung rõ hơn về không khí của hội thi.