Toptailieu.vn xin giới thiệu 15 câu trắc nghiệm Xu hướng biến đổi thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kỳ Kết nối tri thức (có đáp án 2023) CHỌN LỌC, hay nhất giúp học sinh lớp 10 ôn luyện kiến thức để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học.

Mời các bạn đón xem:

15 câu trắc nghiệm Xu hướng biến đổi thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kỳ Kết nối tri thức (có đáp án 2023) CHỌN LỌC

Lý thuyết

I. Thành phần của các oxide và hydroxide

Hóa trị cao nhất của các nguyên tố nhóm A trong hợp chất với oxygen tăng từ I đến VII khi đi từ trái qua phải trong một chu kì (trừ chu kì 1 và nguyên tố fluorine ở chu kì 2), do đó thành phần của các oxide và hydroxide có sự lặp lại theo chu kì.

Ví dụ: Nguyên tố calcium thuộc nhóm IIA của bảng tuần hoàn. Viết công thức hóa học của oxide, hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) của nguyên tố trên.

Hướng dẫn giải:

Nguyên tố calcium (Ca) thuộc nhóm IIA.

→ Hóa trị cao nhất của Ca là II.

Công thức hóa học của oxide là CaO, của hydroxide là Ca(OH)₂.

II. Tính chất của oxide và hydroxide

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của oxide và hydroxide tương ứng giảm dần, đồng thời tính acid của chúng tăng dần.

Nhận xét:

Hydroxide của các nguyên tố nhóm IA thể hiện tính base mạnh, hydroxide ứng với hóa trị cao nhất của các nguyên tố nhóm VIIA (trừ fluorine) thể hiện tính acid mạnh.

Ví dụ: Cho các nguyên tố P (Z = 15), S (Z = 16), Cl (Z = 17). So sánh tính acid của hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) của các nguyên tố trên.

Hướng dẫn giải:

P (Z = 15): [Ne]3s²3p³ → P thuộc chu kì 3, nhóm VA.

Hóa trị cao nhất của P là V → Công thức hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) là H₃PO₄.

S (Z = 16): [Ne]3s²3p⁴ S thuộc chu kì 3, nhóm VIA.

Hóa trị cao nhất của S là VI → Công thức hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) là H₂SO₄.

Cl (Z = 17): [Ne]3s²3p⁵ → Cl thuộc chu kì 3, nhóm VA.

Hóa trị cao nhất của Cl là VII → Công thức hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) là HClO₄.

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của oxide và hydroxide tương ứng giảm dần, đồng thời tính acid của chúng tăng dần.

→ So sánh tính acid: H₃PO₄ < H₂SO₄ < HClO₄.

Bài tập

Câu 1. Nguyên tố nào có công thức oxide (với hóa trị cao nhất) là R₂O₅?

A. Carbon (C);

B. Sodium (Na);

C. Sulfur (S);

D. Nitrogen (N).

Đáp án: D

Công thức oxide (với hóa trị cao nhất) là R₂O₅

R thuộc nhóm VA

Nguyên tố cần tìm là nitrogen (N).

Câu 2. Nguyên tố nào có công thức hydroxide (với hóa trị cao nhất) là R(OH)₃?

A. Aluminium(Al);

B. Sodium (Na);

C. Sulfur (S);

D. Nitrogen (N).

Đáp án: A

Công thức hydroxide (với hóa trị cao nhất) là R(OH)₃

R thuộc nhóm IIIA

Nguyên tố cần tìm là aluminium (Al).

Câu 3. Nguyên tử X có 17 proton. Hóa trị cao nhất của X trong hợp chất với oxygen là?

A. V;

B. VI;

C. VII;

D. VIII.

Đáp án: C

Nguyên tử X có 17 proton.

Cấu hình electron của X là: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵.

X thuộc nhóm VIIA.

Hóa trị cao nhất của X với oxygen là VII.

Câu 4. Nguyên tố X thuộc nhóm A của bảng tuần hoàn. Oxide ứng với hóa trị cao nhất của X là XO₂. Số electron hóa trị của X là?

A. 3;

B. 4;

C. 5;

D. 6.

Đáp án: B

Oxide ứng với hóa trị cao nhất của X là XO₂

X có hóa trị cao nhất trong hợp chất với oxygen là IV.

X có 4 electron hóa trị.

Câu 5. Nguyên tố X thuộc chu kì 3 nhóm VIIA. Công thức hóa học của hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) của X là?

A. H₂XO₃;

B. HX;

C. H₂XO₄;

D. HXO₄.

Đáp án: D

Nguyên tố X thuộc chu kì 3 nhóm VIIA

X có 7 electron lớp ngoài cùng

Công thức hóa học của hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) của X là HXO₄.

Câu 6. Nguyên tố X thuộc chu kì 3 nhóm VA. Cho các phát biểu sau:

(1) X là phosphorus

(2) Oxide ứng với hóa trị cao nhất là X₂O₇

(3) Hydroxide ứng với hóa trị cao nhất là H₃XO₄

(4) Hydroxide của X có tính base mạnh

Số các phát biểu đúng là?

A. 1;

B. 2;

C. 3;

D. 4.

Đáp án: B

Phát biểu đúng là: 1, 3.

(2) sai vì: Oxide ứng với hóa trị cao nhất là X₂O₅

(3) sai vì: Hydroxide của X có tính acid trung bình.

Câu 7. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Hydroxide của các nguyên tố nhóm IA thể hiện tính base mạnh;

B. Hydroxide ứng với hóa trị cao nhất của các nguyên tố nhóm VIIA (trừ fluorine) thể hiện tính acid mạnh;

C. Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của oxide và hydroxide tương ứng tăng dần;

D. Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính acid của oxide và hydroxide tương ứng tăng dần.

Đáp án: C

C không đúng vì: Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của oxide và hydroxide tương ứng giảm dần.

Câu 8. Trong các acid sau, acid nào mạnh nhất?

A. HF;

B. HCl;

C. HBr;

D. HI.

Đáp án: D

F, Cl, Br, I đều thuộc nhóm VIIA, tính acid tăng dần từ HF đến HI.

HI là acid mạnh nhất.

Câu 9. Trong các chất dưới đây, chất nào có tính base mạnh nhất?

A. Mg(OH)₂;

B. NaOH;

C. Al(OH)₃;

D. Fe(OH)₃.

Đáp án: B

Trong các 4 hydroxide, chỉ có NaOH là hydroxide của kim loại nhóm IA nên NaOH có tính base mạnh nhất.

Câu 10. Trong các chất dưới đây, chất nào có tính acid mạnh nhất?

A. HClO₄;

B. H₂SiO₃;

C. H₃PO₄;

D. H₂SO₄.

Đáp án: A

HClO₄ là acid rất mạnh.

Câu 11. Dãy gồm các chất có tính base giảm dần là?

A. NaOH, Mg(OH)₂, Al(OH)₃;

B. NaOH, Al(OH)₃, Mg(OH)₂;

C. Mg(OH)₂, Al(OH)₃, NaOH;

D. Al(OH)₃, Mg(OH)₂, NaOH.

Đáp án: A

Dãy gồm các chất có tính base giảm dần là: NaOH, Mg(OH)₂, Al(OH)₃.

Giải thích:

Na, Mg, Al thuộc cùng một chu kì. Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của hydroxide tương ứng giảm dần.

Câu 12. Dãy gồm các chất có tính acid tăng dần là?

A. H₂SiO₃, H₃PO₄, HClO₄, H₂SO₄;

B. H₂SO₄, HClO₄, H₂SiO₃, H₃PO₄;

C. H₂SiO₃, H₃PO₄, H₂SO₄, HClO₄;

D. H₂SO₄, HClO₄, H₃PO₄, H₂SiO₃.

Đáp án: C

Dãy gồm các chất có tính acid tăng dần là: H₂SiO₃, H₃PO₄, H₂SO₄, HClO₄.

Giải thích:

Ta có Si, P, S, Cl thuộc cùng một chu kì.

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính acid của các hydroxide tương ứng tăng dần.

Câu 13. Dãy gồm các chất có tính acid tăng dần là?

A. Al(OH)₃; H₂SiO₃; H₃PO₄; H₂SO₄;

B. H₂SiO₃; Al(OH)₃; Mg(OH)₂; H₂SO₄;

C. NaOH; Al(OH)₃; Mg(OH)₂; H₂SiO₃;

D. H₂SiO₃; Al(OH)₃; H₃PO₄; H₂SO₄.

Đáp án: A

Dãy gồm các chất có tính acid tăng dần là: Al(OH)₃; H₂SiO₃; H₃PO₄; H₂SO₄.

Giải thích:

Ta có Al; Si; P; S thuộc cùng một chu kì.

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính acid của các hydroxide tương ứng tăng dần.

Câu 14. Cho công thức oxide ứng với hóa trị cao nhất của X là XO₃, trong đó X chiếm 40% về khối lượng. Xác định nguyên tố X.

A. Sulfur (S);

B. Phosphorus (P);

C. Carbon (C);

D. Nitrogen (N).

Đáp án: A

Công thức oxide ứng với hóa trị cao nhất của X là XO₃, trong đó X chiếm 40% về khối lượng

× 100% = 40%

M_x = 32

X là sulfur (S).

Câu 15. Cho công thức hydroxide ứng với hóa trị cao nhất của X là H₃XO₄, trong đó X chiếm 31,63% về khối lượng. Xác định nguyên tố X.

A. Sulfur (S);

B. Phosphorus (P);

C. Carbon (C);

D. Nitrogen (N).

Đáp án : B

Công thức hydroxide ứng với hóa trị cao nhất của X là H₃XO₄, trong đó X chiếm 31,63% về khối lượng

 × 100% = 31,63%

M_X = 31

X là phosphorus (P).

Xem thêm các bài giải Trắc nghiệm Hóa lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Bài 6: Xu hướng biến đổi một số tính chất của nguyên tử các nguyên tố trong một nhóm

Bài 8: Định luật tuần hoàn. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Bài 9: Ôn tập chương 2

Bài 10: Quy tắc octet

Bài 11: Liên kết ion