Tài liệu tác giả tác phẩm Chân, tay, tai, mắt, miệng Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Chân, tay, tai, mắt, miệng lớp 7.

Chân, tay, tai, mắt, miệng - Ngữ văn lớp 7

I. Tác giả

Dân gian

II. Tìm hiểu tác phẩm

1. Thể loại:

Chân, tay, tai, mắt, miệng thuộc thể loại truyện ngụ ngôn

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: 

 - Văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng được in trong Tuyển tập Văn học dân gian Việt Nam, tập III, Truyện cười – truyện trạng cười – truyện ngụ ngôn, năm 2007

3. Phương thức biểu đạt:

Văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng có phương thức biểu đạt là tự sự

4. Người kể chuyện: 

Văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng được kể theo ngôi thứ ba

5. Tóm tắt văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng: 

- Chân, Tay, Tai, Mắt đều cho rằng mình phải làm việc vất vả còn lão Miệng chỉ việc ăn không ngồi rồi nên họ đã quyết định đến nhà lão Miệng và bảo lão tự lo lấy mà sống, còn họ thì không làm gì nữa. Nhưng chỉ sau mấy ngày, họ nhận ra tầm quan trọng của lão miệng và quyết định tiếp tục sống hòa thuận và thân mật, không ai tị ai cả.

6. Bố cục bài Chân, tay, tai, mắt, miệng: 

Chân, tay, tai, mắt, miệng có bố cục gồm 3 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “cả bọn kéo nhau về”: Chân, Tay, Tai, Mắt so bì với lão Miệng

- Phần 2: Tiếp theo đến “ họp nhau lại để bàn” : Hậu quả của việc quyết định sai.

- Phần 3: Phần còn lại: Sửa chữa lại hậu quả.

7. Giá trị nội dung: 

- Từ câu chuyện của Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng, truyện nêu ra bài học: Trong một tập thể, mỗi thành viên không thể sống tách biệt mà phải nương tựa vào nhau, gắn bó với nhau để cùng tồn tại; do đó phải biết hợp tác với nhau và tôn trọng công sức của nhau.

8. Giá trị nghệ thuật: 

- Cách kể chuyện hấp dẫn, đầy ngụ ý.

- Mượn chuyện về các bộ phận cơ thể con người để đưa ra lời khuyên, bài học.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm

1. Chân, Tay, Tai, Mắt so bì với lão Miệng

- Cô Mắt đưa ra ý kiến với cậu Chân, cậu Tai “ Bác Tai, hai anh và tôi làm việc mệt nhọc quanh năm, còn lão Miệng chẳng làm gì cả, chỉ ngồi ăn không. Nay chúng ta đừng làm gì nữa, thử xem lão Miệng có sống được không?”

- Cậu chân, cậu Tai đều rất đồng tình. Họ dẫn nhau đi và qua nhà bác Tai và cũng nói như vậy. Bác Tai cũng rất đồng ý và cả bọn đến nhà lão Miệng.

- Họ kéo nhau đến nhà lão Miệng, đến không chào hỏi và nói luôn ý định “ Từ nay, chúng tôi không làm gì để nuôi ông nữa” của mình mặc cho lão Miệng có nhẹ nhàng, từ tốn.

2. Hậu quả của việc quyết định sai

- Một ngày, hai ngày, ba ngày cả bọn đều thấy mệt mỏi, rã rời.

- Cậu Chân, cậu Tay không còn muốn cất mình lên để chạy nhảy, vui đùa như trước.

- Cô Mắt thì ngày cũng như đêm lúc nào cũng lờ đờ, thấy hai mi nặng trĩu như buồn ngủ mà ngủ không được

→ Cả bọn lừ đừ mệt mỏi suốt bảy ngày liền.

3. Cách sửa chữa hậu quả

- Cả bọn đành họp nhau lại để bàn và quyết định đến nhà lão Miệng. Chúng nhận là đã lầm. Lão Miệng cũng có làm việc đó là nhai và Miệng ăn thì chúng mới khỏe được.

- Đến nhà lão Miệng, không ai bảo ai, họ đi tìm thức ăn cho Miệng ăn. Cả bọn lại thấy mình khoai khoái.

→ Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tai sống hòa thuận, không ai tị ai.