SBT Ngữ văn 11 Tiếng Việt trang 53 Tập 2 (Chân trời sáng tạo)

Trần Thị Thùy Linh Ngày: 13-12-2023 Lớp 11

196

Với giải Tiếng Việt trang 53 Tập 2 SBT Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo chi tiết trong Bài 8: Cái tôi - thế giới độc đáo (Thơ) giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải, từ đó biết cách làm bài tập Ngữ văn 11. Mời các bạn đón xem:

SBT Ngữ văn 11 Tiếng Việt trang 53 Tập 2 (Chân trời sáng tạo)

Câu 1 trang 53 SBT Ngữ Văn 11 Tập 2: Điền vào bảng sau những điểm giống nhau và khác nhau giữa biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc, đồng thời nêu ví dụ cho từng trường hợp:

	Biện pháp điệp từ, điệp ngữ	Biện pháp lặp cấu trúc
Điểm giống nhau
Điểm khác nhau
Ví dụ

Trả lời:

	Biện pháp điệp từ, điệp ngữ	Biện pháp lặp cấu trúc
Điểm giống nhau	- Đều là những biện pháp tu từ nhằm làm tăng giá trị biểu cảm cho sự diễn đạt. - Đều sử dụng sự lặp lại của những yếu tố ngôn ngữ để nhấn mạnh, khẳng định một nội dung nào đó.
Điểm khác nhau	Lặp lại một từ hoặc cụm từ trong câu, trong đoạn.	Lặp lại một kết cấu ngữ pháp trong vế câu, trong câu, trong đoạn.
Ví dụ	Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa *Thương em, thương em,thương em*** biết mấy. (Phạm Tiến Duật, Gửi em,cô thanh niên xung phong)	*Cô đi đi. Cô lại lại. Cô uốn* *éo. Cô thướt tha.* Rồi cô đứng *yên.* Cô ngắm. Cô bắn. Cô *bình phẩm.* Cô khoái* lắm!* (Nguyễn Công Hoan, Cô Kếu,gái tân thời)

Câu 2 trang 53 SBT Ngữ Văn 11 Tập 2: Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong bài thơ Gai (Mai Văn Phấn) và phân tích tác dụng của biện pháp đó.

Trả lời:

- Phép lặp cấu trúc thứ nhất:

Sớm

Hái bông hoa hồng

Chiều

Gai cào mộng mị.

- Phép lặp cấu trúc thứ hai:

Sẹo

Lên xanh biếc thế

Gai

Trong hồn đơm hoa.

- Tác dụng: Tổ chức cấu trúc câu thơ kép nhấn mạnh sự song song và đối lập giữa cái đẹp và nỗi đau, thành quả sáng tạo và những tổn thương phải trải qua để có được thành quả đó.

Câu 3 trang 53 SBT Ngữ Văn 11 Tập 2: Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong các ví dụ sau, trong số đó, hãy xác định đâu là phép đối

a. Bây giờ thì khác hẳn, Hồng bị mắng luôn luôn. Động một tí gì u cũng mắng. Nói một mình, mắng! Vấp ngã, mắng! Đi chậm, mắng! Bữa ăn, không có thức ăn, ngả ngốn không ăn được: mắng!... Như vậy kể cũng còn đáng tội. Nhưng lại còn những cái không phải tội Hồng: thí dụ như nhà bẩn, nhà lắm ruồi vào, con chó bởi vườn trầu, hay thẳng Thiên ngã, thẳng Thiên khóc,... đâu có phải tại Hồng. Hồng làm sao cho không thể được? suốt ngày vì phải mắng.

(Nam Cao, Bài học quét nhà)

b.Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo,

Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu.

Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy,

Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.

Bánh chưng sắp gói, e nằm chảy,

Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.

Thôi thế thì thôi, đành Tết khác,

Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo!

(Trần Tế Xương, Cảm Tết)

Trả lời:

a. Phép lặp cấu trúc: Nói một mình, mắng! Vấp ngã, mắng! Đi chậm, mắng! Bữa ăn, không có thức ăn, ngả ngốn không ăn được: mắng !... , nhấn mạnh sự lặp đi lặp lại và tăng tiến của hành động la mắng vô lí của người mẹ.

b. Học sinh cần lưu ý, đối chính là cách lặp lại cấu trúc ngữ pháp có sự đối lập về từ ngữ, thanh điệu, ... Vì vậy, trong ngữ liệu b, việc lặp lại cấu trúc ngữ pháp có sự đối lập về từ ngữ, thanh điệu đã làm nên phép đối. Đây là phép đối giữa hai dòng thơ 7 chữ:

- Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy,/ Trà sen mượn hỏi, giá còn kiểu.

- Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy,/ Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.

* Tác dụng: Nhấn mạnh lí do thiếu thốn những món ngon ngày Tết (do những yếu tố khách quan chứ không phải do nghèo), nhằm mục đích tạo tiếng cười hài hước.