NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O

Quynh Anh Ngày: 01-03-2023 Lớp 12

867

Toptailieu.vn biên soạn và giới thiệu phương trình phản ứng NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O. Phương trình này sẽ xuất hiện trong nội dung các bài học: Cân bằng phản ứng oxi hóa khử Hóa học 10, tính chất Hóa học của NaHCO3 và tính chất hóa học NaOH .... cũng như các dạng bài tập. Bài viết giới thiệu các nội dung liên quan giúp học sinh nắm bắt kiến thức cơ bản. Mời các bạn đón đọc:

1. Phương trình phản ứng NaHCO3 ra Na2CO3

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

2. Lý thuyết và phương pháp giải nhiệt phân muối hiđrocacbonat và muối cacbonat

Nhiệt phân muối hiđrocacbonat (HCO^3-)

Nhận xét: Tất cả các muối hiđrocacbonat đều kém bền nhiệt và bị phân huỷ khi đun nóng.

Phản ứng:

2M(HCO3)n → M2(CO3)n + nCO2 + nH2O

Ví dụ: 2NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O

Nhiệt phân muối cacbonat (CO₃^2-)

Nhận xét: Các muối cacbonat không tan (trừ muối amoni) đều bị phân huỷ bởi nhiệt.

Phản ứng:

M2(CO3)n → M2On + CO2

VD: CaCO3 → CaO + CO2

Lưu ý:

Các phản ứng nhiệt phân muối cacbonat và hiđrocacbonat đều không thuộc phản ứng oxi hoá - khử.

Phản ứng nhiệt phân muối FeCO3 trong không khí có phản ứng:

FeCO3 → FeO + CO2

4FeO + O2→ 2Fe2O3

2. Muối NaHCO₃ có tính chất nào sau đây

Nhiệt phân tạo thành muối và giải phóng CO2

2NaHCO3 → Na2CO3 +CO2↑ + H2O

Thủy phân tạo thành môi trường Bazơ yếu

NaHCO3 + H2O → NaOH + H2CO3

Tác dụng với axit mạnh tạo thành muối và nước

Tác dụng với Axit Sunfuric:

2NaHCO3 + H2SO4 → Na2SO4+ 2H2O + 2CO2

Tác dụng với axit Clohiric:

NaHCO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2

Tác dụng với bazơ tạo thành muối mới và bazơ mới

Tác dụng với Ca(OH)2:

NaHCO3+ Ca(OH)2 → CaCO3 + NaOH + H2O.

Một trường hợp khác có thể tạo thành 2 muối mới với phương trình phản ứng:

2NaHCO3 + Ca(OH)2 → CaCO3 + Na2CO3 + 2H2O.

Tác dụng với NaOH:

NaHCO3 + NaOH → H2O + Na2CO3

3. Viết phương trình ion rút gọn NaHCO3+ NaOH

Phương trình ion

Na+ + HCO3−+ Na+ + OH− → 2Na+ + CO32− + H2O

Phương trình ion thu gọn

HCO3− + OH− → CO32− + H2O

4. Điều kiện phản ứng NaHCO3 tác dụng với NaOH

iều kiện phản ứng NaHCO3 tác dụng với NaOH: nhiệt độ thường

5. Cách thực hiện phản ứng NaHCO3 tác dụng với NaOH

Cho NaHCO3 tác dụng với NaOH sau phản ứng thu được muối và nước

6. Một số bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Chọn phát biểu đúng:

A. Dung dịch Na₂CO₃ có tính kiềm mạnh.

B. Dung dịch Na₂CO₃ có môi trường trung tính có Na₂CO₃ là muối trung hòa.

C. Dung dịch chứa Na₂CO₃ có môi trường axit do Na₂CO₃ là muối của axit yếu.

D. Na₂CO₃ dễ bị phân hủy khi đung nóng.

Đáp án A

Phát biểu đúng: Dung dịch Na₂CO₃ có tính kiềm mạnh.

Câu 2. Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về 2 muối NaHCO₃ và Na₂CO₃?

A. Cả 2 muối đều dễ bị nhiệt phân.

B. Cả 2 muối đều tác dụng với axit mạnh giải phóng khí CO₂.

C. Cả 2 muối đều bị thủy phân tạo mỗi trường kiềm yếu.

D. Cả 2 muối đều có thể tác dụng với dung dịch Ca(OH)₂ tạo kết tủa.

Đáp án A

Phát biểu nào sai khi nói về 2 muối NaHCO₃ và Na₂CO₃: Cả 2 muối đều dễ bị nhiệt phân.

Câu 3. Cho các dãy chắc hóa chất sau: Na, Na₂O, NaCl, NaHCO₃, Na₂CO₃. Số chất có thể tạo ra NaOH trực tiếp từ một phản ứng là:

A. 2

B. 3

C. 4.

D. 5.

Đáp án D

Phương trình phản ứng minh họa

Na + H₂O → NaOH + H₂

Na₂O + H₂O → 2NaOH

2NaCl + 2H₂O → 2NaOH + Cl₂ + H₂

NaHCO₃ → NaOH + CO₂

Na₂CO₃ + Ba(OH)₂ → 2NaOH + BaCO₃

Câu 4. Hỗn hợp X chứa K₂O, NH₄Cl, KHCO₃ và CaCl₂ với số mol các chất bằng nhau. Cho hỗn hợp X vào nước dư và đun nóng. Các chất tan trong dung dịch thu được là:

A. KCl, NaOH, CaCl₂.

B. KCl, KOH.

C. KCl, KHCO₃, NH₄Cl, CaCl₂.

D. KCl.

Đáp án D

Phản ứng xảy ra khi hỗn hợp tác dụng với nước:

K₂O + H₂O → 2KOH

Các phản ứng xảy ra tiếp theo:

NH₄Cl + KOH → NH₃ + H₂O + KCl

KHCO₃ + KOH → K₂CO₃ + H₂O

K₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃ + KCl

Vậy sau phản ứng dung dịch còn lại KCl

Câu 5. Trung hòa 50 gam dung dịch A chứa hỗn hợp HCl và H₂SO₄ cần vừa đủ 100 ml dung dịch B chứa NaOH 0,4M và Ba(OH)₂ 0,3M thu được 5,825 gam kết tủa. Nồng độ phần trăm của HCl trong dung dịch A là

A. 7,30%

B. 5,84%

C. 3,65%

D. 5,00%

Đáp án C

Gọi số mol HCl và H₂SO₄ lần lượt là a và b

Phản ứng trung hòa:

H⁺+ OH^- → H₂O

Phản ứng tạo kết tủa:

B^a2+ + SO₄^2- → BaSO₄

Ta có:

n_H⁺= n_OH- ⇒ x + 2y = 0,2

n_BaSO4 = 0,025 mol,

n_Ba(OH)2 = 0,03 mol

⇒ Ba²⁺ dư sau phản ứng, SO₄^2-đã kết tủa hết

⇒ y = n_BaSO4⇒ x = 0,05 mol

=> m_HCl = 0,05.36,5 = 1,825 gam

C%_HCl = 1,825/50 .100 = 3,56%

Câu 6. Cho 3,9 gam hỗn hợp 2 muối Na₂CO₃ và K₂SO₃ tác dụng với 200 ml dung dịch HCl, ta thu được một hỗn hợp khí A có tỉ khối hơi so với metan là 3,583 và dung dịch B. Để trung hòa lượng axit còn dư trong dung dịch B ta phải dùng hết 100 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,2M. Vậy % Na₂CO₃ và K₂SO₃ trong hỗn hợp ban đầu là:

A. 60,5% và 39,5%

B. 64% và 36%

C. 64,6% và 35,4%

D. 25,14% và 74,86%

Đáp án B

Phương trình phản ứng minh họa

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

x → x

MgCO₃ + 2HCl → MgCl₂ + CO₂ + H₂O

y → y

Số mol CO₂là n_CO2= 0,672/22,4 = 0,03 mol

Gọi x, y lần lượt là số mol CaCO₃ và MgCO₃ trong hỗn hợp

Theo bài ra ta có hệ phương trình

$\left\{\begin{array}{c}100x+84y=2,84\\x+y=0,03\end{array}\right.=>\left\{\begin{array}{c}x=0,02\\y=0,01\end{array}\right.$

%m_CaCO3 = (0,02.100)/2,84 . 100% = 70,42%

%m_MgCO3 = 100% - 70,42% = 29,58%

Câu 7. Có 4 chất rắn đựng trong 4 lọ riêng biệt không nhãn: Na₂CO₃, CaCO₃, Na₂SO₄ và CaSO₄.H₂O. Chỉ dùng cặp hóa chất nào sau đây có thể nhận được cả 4 chất trên?

A. H₂O và Na₂CO₃.

B. H₂O và HCl.

C. H₂SO₄ và BaCl₂.

D. H₂O và KCl.

Đáp án A

Hòa tan vào nước ta chia làm 2 nhóm. Sau đó dùng HCl để nhận biết chất phản ứng với HCl tạo khí là muối CO₃^2-

Nhóm 1: Na₂SO₄ và Na₂CO₃

Nhóm 2: CaCO₃ và CaSO₄.H₂O

Phương trình hóa học:

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

Câu 8. Cho các dung dịch đựng trong các lọ mất nhãn sau: NaCl, Na₂CO₃, Na₂SO₃, Na₂S, HCl. Chỉ dùng một chất nào sau đây có thể nhận biết được cả 5 chất trên?

A. Quì tím

B. H₂SO₄

C. Pb(NO₃)₂

D. BaCl₂

Đáp án A

Thí nghiệm trên từng lượng nhỏ hóa chất.

Cho quỳ tím vào từng dung dịch. HCl làm quì tím hóa đỏ, Na₂CO₃ làm quì tím hóa xanh.

Cho HCl vào 3 mẫu thử còn lai. Lọ có khí thoát ra có mùi trứng thối là N₂S, lọ có khí mùi sốc là Na₂SO₃, lọ còn lại không hiện tượng là NaCl.

Phương trình hóa học

2HCl + Na₂S → 2NaCl + H₂S

2HCl + Na₂SO₃ → 2NaCl + SO₂ + H₂O.

Câu 9. Kim loại kiềm có mạng tinh thể lập phương tâm khối,mật độ electron tự do thấp,điện tích ion nhỏ nên liên kết kim loại kém bền vững.Điều đó giúp giải thích tính chất nào sau này của kim loại kiềm?

A. Nhiệt độ nóng chảy thấp.

B. Mềm.

C. Nhiệt độ nóng chảy thấp và mềm

D. Khối lượng riêng nhỏ.

Đáp án C

Kim loại kiềm có khối lượng riêng nhỏ do nguyên tử của các kim loại kiềm có bán kính lớn và có cấu tạo mạng tinh thể kém đặc khít.

Kim loại kiềm có nhiệt độ nóng chảy thấp do lực liên kết kim loại trong mạng tinh thể kim loại kiềm kém.

Kim loại kiềm có năng lượng ion hóa I1I1 thấp là do

Nguyên tử của kim loại kiềm có 1 electron hóa trị ở lớp ngoài cùng.

Bán kính nguyên tử lớn, diện tích hạt nhân nhỏ so với các nguyên tố khác trong cùng chu kì.

Câu 10. Khi cho một miếng natri có hình dạng bất kì vào chậu nước có pha thêm vài giọt phenolphtanein. Hiện tượng nào không xảy ra trong thí nghiệm này?

A. Miếng natri trở nên có dạng hình cầu.

B. Dung dịch thu được làm quỳ tím hoá hồng.

C. Trong quá trình phản ứng, miếng natri chạy trên mặt nước.

D. Viên natri bị nóng chảy và nổi trên mặt nước.

Đáp án B

Khi cho mẩu natri vào nước , mẩu natri nóng chảy thành giot tròn chuyển động xung quanh bề mạt chất lỏng

Phương trình hóa học:

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

Vì dung dịch thu được sau phản ứng là dung dich bazo → Chuyển mau phenolphtalein thanh mau đỏ

Câu 11. Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃ hiện tượng xảy ra là

A. Có kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan.

B. Chỉ có kết tủa keo trắng.

C. Có kết tủa keo trắng và khí bay lên.

D. Không có kết tủa, có khí bay lên.

Đáp án A

Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃, ban đầu có kết tủa keo trắng xuất hiện.

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)₃ ↓ + 3NaCl

Sau đó kết tủa keo trắng tan trong NaOH dư tạo dung dịch trong suốt (vì Al(OH)₃ có tính lưỡng tính tan được trong dung dịch axit dư, và kiềm dư)

NaOH + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O

Câu 12. Khi cho từ từ dung dịch HCl đến dư vào dung dịch NaAlO₂ thì hiện tượng xảy ra là

A. xuất hiện kết tủa keo trắng

B. ban đầu không có hiện tượng gì, sau một thời gian xuất hiện kết tủa keo trắng

C. không có hiện tượng gì xảy ra

D. ban đầu xuất hiện kết tủa keo trắng, sau một thời gian kết tủa tan dần

Đáp án D

Ban đầu: NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃↓ + NaCl.

Sau đó:Al(OH)₃ ↓ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O